Mặc dù Hiến Pháp không ấn định một ông Tổng Thống Mỹ được làm mấy nhiệm kỳ nhưng từ ngày Lập Quốc cho đến năm 1945 các ông Tổng Thống đều “tự giác” chỉ làm hai nhiệm kỳ, trừ trường hợp ông TT Franklin Roosevelt làm 4 nhiệm kỳ từ những năm 1932, 1936, 1940, và 1944.
Ngày 21-3-1947, thời TT Truman (người thay thế TT Roosevelt chết bệnh) Quốc Hội ra Tu Chính Án thứ 22 ấn định một Tổng Thống Mỹ chỉ được làm hai nhiệm kỳ. Ngày 27-2-1951 Tu Chính Án đã được các tiểu bang chấp thuận. Về chi tiết Tu Chính Án đặt thêm một số điều khoản để giải quyết những trường hợp đặc biệt.
Một Tổng Thống chỉ được làm việc tối đa là 10 năm trong Tòa Bạch Ốc, theo Tu Chính Án thứ 22 trong Hiến Pháp, trước hết Tổng Thống được bầu hai nhiệm kỳ 8 năm, trong trường hợp Tổng Thống thay thế một Tổng Thống khác sẽ được thêm 2 năm nữa. (tối đa 2 năm)
Nguyên văn:
“A president is limited to serving for 10 years in office. He or she can only be elected to two full terms according to the 22nd amendment to the US Constitution. However, if an individual becomes president through the order of succession, then they are allowed to serve an additional two years.”
Câu này hơi khó hiểu, tôi xin lấy một thí dụ cụ thể cho rõ hơn: TT Kennedy nhậm chức ngày 20/1/1961, đến ngày 22/11/1963 ông bị ám sát chết, ông đã tại chức 2 năm, 10 tháng. Sau đó Phó TT Johnson lên thay từ 22/11/1963 cho tới 20/1/1965, khoảng thời gian này là 1 năm 2 tháng (một năm, hai tháng), nghĩa là DƯỚI HAI NĂM nên ông được ứng cử tiếp hai nhiệm kỳ. Ông đã đắc cử nhiệm kỳ thứ nhất (1965-69), nhiệm kỳ thứ hai ông nhường cho Phó TT Humphrey.
Một Tổng Thống nếu thay thế một Tổng Thống khác chỉ được tính thêm tối đa 2 năm, nếu ông làm hơn hai năm coi như đã làm một nhiệm kỳ và chỉ được làm thêm một nhiệm kỳ nữa (sẽ thí dụ sau)
Tom Murse cũng
có nói “Khi nào các Tổng Thống có thể làm lâu hơn hai nhiệm kỳ”
Các Tổng Thống Mỹ được bầu làm các nhiệm kỳ 4 năm. Tu Chính Án thứ 22 đã giới hạn các Tổng Thống chỉ được làm hai nhiệm kỳ 4 năm (tức 8 năm). Tu Chính Án cũng cho các Tổng Thống làm thêm tối đa hai năm của một nhiệm kỳ thuộc Tổng Thống khác. Có nghĩa là bất cứ Tổng Thống nào cũng chỉ được làm việc trong Tòa bạch Ốc tối đa là 10 năm
Nguyên văn
:
“When
Presidents Can Serve More Than Two Terms
American presidents are elected for four-year terms. While the 22nd Amendment limits presidents to two full terms in office, it also allows for them to serve two years at most of another president's term. That means the most any president can serve in the White House is 10 years”.
TT Nixon
Đoạn này cũng giống như trên, tôi xin lấy thí dụ cụ thể cho dễ hiểu. Ngày 8/8/1974, TT Nixon từ chức vì Watergate, Phó TT Ford lên thay. TT Nixon đã làm việc tại Tòa Bạch Ốc từ 20/1/1973 tới 8/8/1974, tổng cộng 1 năm 7 tháng, chưa được hai năm. Phó TT Ford lên thay Nixon, ông này làm Tổng Thống từ 8/8/1974 cho tới 20/1/1977, tổng cộng hai năm, 5 tháng. Vì TT Ford đã làm hơn hai năm (khi thay TT Nixon) nên người ta coi như ông đã làm Tổng Thống một nhiệm kỳ và chỉ được làm thêm một nhiệm kỳ nữa. Ngày 2/11/1976 ông tranh cử và thua Carter, thế là hết.
Ngoài ra dưới thời
TT Obama, đảng Cộng Hòa chỉ trích Obama và nêu thuyết âm mưu, ông này có ý làm thêm một nhiệm kỳ thứ ba.
Khi đang làm nhiệm kỳ hai, TT Obama nói nếu ông được nước Mỹ cho phép, có thể
thắng nhiệm kỳ thứ ba:
“Tôi nghĩ nếu tôi ứng cử (nhiệm kỳ ba) tôi có thể thắng, nhưng tôi không làm được, không ai đứng trên luật pháp dù là Tổng Thống”
Trước khi TT
Obama thắng nhiệm kỳ hai, những tin đồn đã bắt đầu nói ông ta sẽ làm thêm nhiệm
kỳ thứ ba.
Obama rất chủ quan khi nói như trên, ngày tranh cử 4/11/2008 người ta ùn ùn kéo nhau bỏ phiếu cho Obama, ông thắng khá lớn: Cử tri đoàn 365/173, hơn McCaine 9 triệu rưỡi phiếu phổ thông. Người dân bầu cho Obama nhiều phiếu vì họ quá chán Cộng Hòa, TT Bush con đã sa lầy tại Iraq lại gây Recession, khủng hoảng kinh tế cuối năm 2008. Nhưng hai năm sau 2010, tỷ lệ thất nghiệp lên cao 10 chấm, người dân biểu tình chống TT Obama đầy đường đầy chợ đòi việc làm. Trong kỳ bầu cử Quốc Hội Mid Term 2010, Cử tri tức giận bầu cho đảng đối lập Cộng Hòa 63 ghế Hạ Viện và 6 ghế Thượng Viện (gần 70 ghế!!)
Năm 2012 người dân bầu cho Obama thêm nhiệm kỳ hai vì để ông hoàn tất chương trình Obamacare. Từ cuối năm 2011 ông cho rút quân tại Iraq về để lấy lòng dân và nói “Đây là cuộc chiến tranh ngu xuẩn nhất trong lịch sử”. Chẳng biết thế nào là khôn là dại... Ít lâu sau, ISIS đánh phá dữ dội và chiếm 1/3 Iraq khiến cả thế giới kinh hoàng, Obama lại phải đưa quân yểm trợ cuộc chiến. Người dân tức giận, họ xếp ông trong số những Tổng Thống tồi tệ nhất lịch sử Mỹ ngang hàng với TT Bush con. Trong kỳ bầu Quốc hội Mid Term 2014, Cộng Hòa thắng cả Lưỡng viện và nắm ưu thế Thống đốc Tiểu bang, năm 2016 Cộng Hòa lấy lại Tòa Bạch Ốc, chiếm đa số Hạ Viện, Thượng Viện và chiếm đa số Thống đốc Tiểu bang, nếu Obama ứng cử nhiệm kỳ ba ông sẽ thua to.
Cựu TT Reagan (20/1/1981-20/1/1989) khi trả lời phỏng vấn của báo Washington Post, ông đã kết luận Tu Chính Án thứ 22 là một sai lầm. Tại sao người dân lại không được quyền bầu cho một Tổng Thống nhiều lần mà họ muốn? Trong khi đó Thượng Nghị Sị, Dân Biểu được làm 30 năm hay 40 năm”
Reagan là một Tổng
Thống giỏi và nhiều uy tín
Tại cuộc bầu cử
ngày 4/11/1980 Reagan (Cộng Hòa) thắng Carter với gần 500 phiếu cử tri đoàn
(489/49), hơn Carter 8 triệu phiếu phổ thông, đó là cuộc Đại Thắng Landslide
Victory,
Ngày 6/11/1984 Reagan Đại thắng Walter Mondial (Dân Chủ) với tỷ lệ 97% phiếu cử tri đoàn (525/13), hơn đối thủ 17 triệu phiếu phổ thông, được coi như thắng lớn nhất từ xưa đến nay Reagan thắng Landlide Victory ngang với Nixon năm 1972 (Nixon 96% phiếu Cử tri đoàn, hơn đối thủ 18 triệu phiếu Phổ thông).
Mặc dù Reagan là
Tổng Thống giỏi, nếu ứng cử nhiệm kỳ thứ ba ông có thể thắng nhưng người ta
cũng không để ông ứng cử thêm nhiệm kỳ thứ ba, họ muốn giới hạn quyền lực của một
Tổng Thống
Sở dĩ người dân muốn một Tổng Thống Mỹ chỉ làm hai nhiệm kỳ, hay tối đa là 10 năm vì họ sợ độc tài, chuyên quyền, dù giỏi đến mấy cũng chỉ được tại chức hai nhiệm kỳ. Người dân thường bầu cho mỗi đảng thay phiên nhau làm hai nhiệm kỳ.
TT Bush cha
Một Tổng Thống
chỉ được làm tối đa hai nhiệm kỳ nhưng một đảng có thể làm hơn hai nhiệm kỳ như
TT Carter (1977-1981) Dân Chủ chỉ được một nhiệm kỳ và Reagan, Bush cha Cộng
Hòa làm 3 nhiệm kỳ (1981-1993)
Ngoài ra
trang Thought Co cũng có đăng bài The 22nd Amendement Sets Presidential Term
Limits do Robert Longley viết. Nội dung cũng giống như bài trên của Tom Murse
Hai tác giả Tom
Murse và Robert Longley đã
là những người có mấy chục
năm kinh nghiệm về chính trị và chính phủ.
* Trọng Đạt
(1) https://www.thoughtco.com/why-presidents-only-serve-two-terms-3367979
(2) https://www.thoughtco.com/us-constitution-22th-amendment-text-
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire