Vì phạm vi giới hạn của bài viết tôi chỉ đề cập những trường hợp các vị Tổng Thống từ sau Thế chiến Thứ Hai 1945. Ở đây chúng ta chỉ tính những Tổng Thống làm đủ một nhiệm kỳ 4 năm thí dụ TT Carter từ 20/1/1977 tới 20/1/1981 và không tính những vị Tổng Thống làm chưa đủ 4 năm hoặc hơn 4
năm. TT Kennedy làm việc 2 năm 10 tháng từ 20/1/1961 cho tới 22/11/1963 thì ông
bị ám sát nghĩa là chưa tới một nhiệm kỳ. TT Nixon đã làm đủ một nhiệm kỳ từ 20/1/1969 tới 20/1/1973 và
trong nhiệm kỳ thứ hai ông chỉ làm 1 năm 7 tháng từ 20/1/1973 tới khi ông từ chức
ngày 8/8/1974, nghĩa là ông làm hơn một nhiệm kỳ. Như thế cả hai Tổng Thống này
đã không làm một nhiệm kỳ.
Trong số 14 Tổng Thống từ 1945 tới nay nước Mỹ có 2 ông làm không đủ hoặc
làm hơn một nhiệm kỳ (Kennedy, Nixon) và 3 ông chỉ làm một nhiệm kỳ đó là:
TT Jimmy Carter (1977-1981) TT Bush cha (1989-1993) và cuối cùng là TT
Donald Trump (2017-2021), ông Tổng Thống này nổi tiếng lừng lẫy khắp nơi quí vị
đều biết cả, tôi sẽ lần lượt nói về các vị này.
Ông Jimmy Carter (Dân Chủ) thắng TT Ford ngày 2/11/1976 và thành Tổng thống
thứ 39 của Mỹ, ông thắng không cao lắm. Mặc dù TT Carter là nhà đạo đức nhưng
vì chính sách Kinh tế của ông trì trệ, thất nghiệp nhiều và tăng trưởng GDP chậm.
Về chính trị từ 1979-1981 gặp nhiều khủng
hoảng như Iran bắt con tin Mỹ, năm 1979 khủng hoảng năng lượng, Sô Viết xâm
lăng Afghanistan... ông được xếp hạng một trong những Tổng Thống tồi tệ của nước
Mỹ cuối thập niên 70. Lạm phát trung bình là 12.5%, tỷ lệ thất nghiệp 7.5% ...
dưới sự lãnh đạo của TT Carter, Kinh tế, Chính sách đối ngoại của Mỹ thê thảm.
Vì TT Carter gây nhiều thiệt hại cho nước Mỹ nên cử tri đã bầu cho một đảng
khác lên thay, ngày 4/11/1980 Ronald Reagan (Cộng Hòa) thắng Carter với tỷ lệ
cao (489/49) và trở thành TT thứ 40 của Mỹ. Những năm cuối nhiệm kỳ (1988) của
TT Reagan lạm phát chỉ còn 4.4%, tỷ lệ thất nghiệp giảm từ 7.5% (thời Carter)
xuống còn 5.4%, tăng trưởng Kinh tế thời TT Carter trung bình 3.4%, thời TT
Reagan tăng trung bình 7.4%. TT Reagan đã cứu nước Mỹ trên đống đổ nát của TT
Carter để lại. Reagan là một trong những vị Tổng Thổng vĩ đại nhất của nước Mỹ
xuất thân từ một tài tử ci nê trung bình. Cả hai nhiệm kỳ của Reagan đều thắng
đối thủ với tỷ lệ rất cao.
Gần hết nhiệm kỳ thứ hai của TT Reagan, ngày 8/11/1988 Phó TT Bush cha (Cộng
Hòa) thắng Landslide ứng cử viên Micheal Dukakis (Dân Chủ) với tỷ lệ (426/111),
hơn đối thủ 7 triệu phiếu phổ thông, thành Tổng thống thứ 41 của Mỹ. Nhờ uy tín
của Reagan để lại Bush cha (George H.W. Bush) đã thắng vẻ vang đối thủ của ông.
Cộng Hòa thắng Landslide ba lần với Dân Chủ suốt 3 nhiệm kỳ, thập niên 80
là thảm bại lớn nhất của Dân Chủ từ sau Thế chiến. TT Bush cha chấm dứt chiến
tranh lạnh, làm tan rã khối CS Liên xô, lấy lại hòa bình sau cuộc chiến Vùng Vịnh
nhưng Kinh tế trì trệ, thất nghiệp nhiều.
Bị thiệt hại nhiều về tài chánh sau cuộc chiến Iran-Iraq, Saddam Hussein
quyết định chiếm Kwwait, một nước nhỏ nhưng nhiều mỏ dầu ở phía nam Iraq. Tháng
8/1990 Iraq chiếm Kuwait, TT Bush cha trừng phạt kinh tế Iraq và tổ chức đồng
minh chống Iraq, chính phủ Bush cha sợ nếu cuộc phản công Iraq thất bại có thể
khiến Hussein đánh Saudi Arabia hay Do Thái. TT Bush cha cũng muốn bảo vệ các
giếng dầu vì dầu của Iraq và Kuwait bằng 20% số dầu cung cấp trên thế giới và
Saudi Arabia chiếm 26%.
TT Bush cha được Liên Hiệp Quốc, các cường quốc Âu, Á ủng hộ, ông đưa ra Quốc
hội mặc dù bị Dân Chủ Lưỡng Viện chống đối nhưng cuối cùng tháng giêng năm
1991, ông được Quốc Hội thuận cho tấn
công Iraq.
Ngày 3/3 năm 1991 cuộc chiến chấm dứt, theo thăm dò Gallup, TT Bush cha được
dân ủng hộ 89%. Đó là cuộc thăm dò Tổng Thống cao nhất trong lịch sử của Gallup polling (The
highest presidential approval rating in the history of Gallup polling)
Mặc dù TT Bush cha được đánh giá cao trong sự nghiệp Chính trị nhưng từ
sau cuộc chiến Vùng Vịnh (tháng 3/1991) cho tới cuối nhiệm kỳ của ông (cuối năm
1992) tỷ lệ thất nghiệp lên cao từ 6.8 tới 7.4 nên ông đã bị thất cử nhiệm kỳ
hai. Cử tri bầu cho Bill Clinton (Dân Chủ) lên thay từ đầu năm 1993.
TT Bush cha thất cử vì v/d kinh tế, vả lại Cộng Hòa đã làm ba nhiệm kỳ:
TT Reagan đã làm hai nhiệm kỳ (1981-1989) và TT Bush cha làm một nhiệm kỳ
(1989-1993). Người dân không muốn cho một đảng cầm quyền quá lâu, họ sợ sẽ đưa tới độc tài
nên đã
bầu cho một đảng khác lên thay.
Vị Tổng Thống thứ ba chỉ làm một nhiệm kỳ là Donald Trump (2017-2021).
Hai Tổng Thống Jimmy Carter và Bush cha đều gây nhiều ảnh hưởng tệ hại cho nước
Mỹ nên người
dân đã
bầu cho một đảng khác thay. TT Carter gây ra suy thoái Kinh tế và cả Chính trị,
TT Bush cha về Chính trị được đánh giá cao nhưng lại gây thiệt hại Kinh tế, thất
nghiệp nhiều
Trường hợp TT Trump thì khác hẳn, tỷ lệ tăng trưởng Kinh tế dưới thời
ông tăng 4 chấm tháng 1/2021 (1). Trước
thời đại dịch (2) (đầu năm 2020) tỷ lệ thất nghiệp thấp nhất trong vòng 50 năm
qua (3.3). TT Trump không gây thiệt hại gì về Chính trị, không gây ra cuộc chiến
nào. Các Tổng Thống tiền nhiệm như Bill Clinton (1993-2001) Bush con (2001-2009), Obama
(2009-2017) đều làm hai nhiệm kỳ mặc dù có nhiều khuyết điểm: Các vụ án tình dục của TT
Clinton đã làm nhục cả nước Mỹ, hai ông Bush con và Obama đã được xếp trong số
các Tổng Thống tồi tệ nhất nước Mỹ nhưng họ đều đã làm hai nhiệm kỳ. TT Trump
như vậy cũng
phải làm hai nhiệm kỳ nhưng ông chỉ được làm một nhiệm kỳ, đó là vấn đề đã gây nhiều tranh
cãi.
Cuộc bầu cử Tổng Thống ngày 3/11/2020 đã khiến Donald Trump thất cử, cựu
Phó TT Joe Biden được bầu làm Tổng Thống thứ 46 của Hoa Kỳ với số phiếu cử tri
đoàn 306/232, hơn 81 triệu phiếu phổ thông. Tuy nhiên cuộc bầu cử đã gây nhiều đàm tiếu,
thưa kiện. Phía ông TT Trump khiếu kiện cho rằng có nhiều gian lận bầu cử, phía
cựu phó TT Biden nói không hề có gian lận, hai bên đều đưa ra những lý lẽ riêng
không bên nào chịu nhường bên nào.
Từ ngày Lập Quốc đến nay, có lẽ đây là lần đầu tiên trong lịch sử Mỹ có một
cuộc thưa kiện, tranh cãi về gian lận lớn lao ầm ĩ, nó đã khiến danh dự của nước
Mỹ bị hoen ố ví như một người con gái không còn danh tiết. Hoa Kỳ từ xưa đến
nay chưa bao giờ có điều tiếng về gian lận trong bầu cử, nước Mỹ đã có tiếng là
dân chủ, tự do minh bạch, người ta tưởng đây là tấm gương sáng cho cả Thế giới,
nhưng ai có dè đâu.
Hai bên tranh tụng về những tiểu bang nghiêng ngả (swing states) như
Pennsylvania, Michigan, Minesota, Nevada, N. Carolina, Wisconsin ... Phía Tả phái cho rằng không hề có gian lận,
họ nói TT Trump không đưa ra được bằng chứng thuyết phục, các tiểu bang trên đã
được Quốc Hội tiểu bang công nhận số phiếu đắc cử, Đại cử tri đoàn đã công nhận
cựu Phó TT Biden đắc cử.
Phía Hữu thì nói có nhiều bằng chứng gian lận, Dân Chủ đã xử dụng máy
dominion để chuyển phiếu người này sang người khác, khuya ngày 3/11 Donald
Trump đã đủ số phiếu cần thiết để đắc cử nhưng hôm sau các phiếu bầu bằng thư ồ
ạt tới toàn là của cựu Phó TT Biden cả. Đã có những hành vi bất hợp pháp bao gồm
mở rộng bỏ phiếu bằng thư và thay đổi quy tắc trái với luật bầu cử của tiểu
bang; thiếu các biện pháp an ninh đầy đủ xung quanh lá phiếu bằng thư, từ chối
quyền truy cập cho những người theo dõi việc kiểm phiếu. Nhiều người đã chết vẫn
có phiếu bầu ...
Chúng ta cứ coi như Joe Biden đã thắng cử nghĩa là ông không chơi gian lận
như phe Hữu tố cáo, coi như ông đã đủ số phiếu cần thiết để trở thành Tổng Thống
hợp pháp của Hoa Kỳ. Nếu như vậy người dân đã bầu cho một đảng khác (Dân Chủ) lên cầm quyền khi đảng
đương nhiệm (Cộng Hòa) bất lực hoặc không thỏa mãn nhu cầu của nước Mỹ. Lịch sử Hoa Kỳ đã
cho chúng ta thấy khi TT Carter Dân Chủ (1977-81) đã gây thiệt hại cho Kinh tế
và Chính trị, người dân đã bầu cho Reagan Cộng Hòa (1981-89) thay thế để cứu
vãn sự sụp đổ. Cũng như thế TT Bush cha (1989-93) Cộng Hòa khiến tỷ lệ thất
nghiệp lên cao và người dân đã đưa đảng khác lên thay, và họ bầu cho Bill
Clinton (1993-2001) Dân Chủ để khôi phục nền Kinh tế Mỹ.
Nay người dân bầu cho cựu Phó TT Joe Biden (Dân Chủ) lên thay TT Donald
Trump (Cộng Hòa) để cứu vãn tình hình Kinh tế hoặc Chính trị đang sụp đổ và như
vậy ông sẽ phải chứng tỏ mình sẽ làm hơn ông Donald Trump. Về điểm này xin lấy
dụ cụ thể: trước Đại dịch ông Trump đã đưa tỷ lệ thất nghiệp xuống thấp nhất
trong vòng 50 năm qua (3.3), Đại dịch sẽ qua đi vì đã có Vaccine, hy vọng TT
Biden sẽ làm cho tỷ lệ thất nghiệp xuống thấp nhất trong vòng 60 năm, 70 năm
qua. TT Trump trước Đại dịch đã đưa tăng trưởng GDP Mỹ lên 4 chấm và tân Tổng
Thống Biden cũng sẽ làm cho tăng trưởng Kinh tế lên 6 chấm, 7 chấm ... Nhưng vấn
đề đặt ra là ông có làm được hay không?
Trên thực tế trong thời gian tranh cử không thấy ông Joe Biden chỉ trích
chính phủ Trump khuyết điểm Chính trị, Kinh tế ở chỗ nào, mà chỉ nói Trump đã để
lây nhiễm Corvid và chết nhiều người. Ông hứa nếu đắc cử sẽ bắt tất cả mọi người
phải mang khẩu trang hết, thế thôi. Nói cho ngay đóng góp của tân Tổng Thống
Biden trong việc làm suy giảm hay chấm dứt Đại dịch Pandemic chỉ là con số
không. Đại dịch Coronavirus khiến cả thế giới phải chịu chung số phận, không thể
gán trách nhiệm cho ai được.
Như chúng ta đã thấy khi người dân bầu cho một đảng khác lên thay, ông Tổng
Thống thuộc đảng mới sẽ làm ngược lại chính sách của chính phủ cũ để có hiệu quả
hơn nhất là về Kinh tế, người dân muốn như vậy. Năm 1981 TT Reagan (Cộng Hòa)
làm ngược lại TT Carter, năm 1993, TT
Clinton làm ngược lại với TT Bush cha. Gần đây năm 2009 TT Obama làm ngược lại
TT Bush con cũng như khi Donald Trump lên làm Tổng Thống năm 2017 đã làm ngược
lại chính phủ cũ Obama để cứu vãn nền Kinh tế trì trệ.
Nay tân TT Joe Biden cũng làm ngược lại với cựu TT Trump và ông đã ký một
lô bốn, năm chục Sắc Lệnh về di dân, cho nhập cư thoải mái vì lý do nhân đạo,
biến đổi khí hậu, tăng lương cho nhân dân toàn quốc lên 15 đồng một giờ, xóa nợ
cho sinh viên, mở rộng chính sách di dân...
Chính sách di dân, biến đổi khí hậu thực không liên quan gì đến nước Mỹ,
chủ trương tăng lương, xóa nợ chỉ là mị dân lỗi thời viển vông rất khó thực hiện.
Nếu là người dân bầu cho Joe Biden lên làm Tổng Thống thay một đảng khác
thì nỗ lực, chính sách của ông sẽ càng gay go hơn vì trên thực tế ông không tìm
thấy cái gì tồi tệ nhất là về Kinh tế, Chính trị của chính phủ cũ Donald Trump
để làm cho nó hay hơn, tốt đẹp hơn. Muốn làm cho tốt đẹp hơn cái tồi tệ thì có
thể làm được, nhưng đối với cái đã tốt đẹp, ngăn nắp vào khuôn vào phép mà làm
cho tốt hơn nữa, thật chả dễ tí nào.
Tôi xin mở ngoặc có vài dòng về Tổng Thống Joe Biden.
Sau khi rời Tòa Bạch Ốc, ông Trump đã gửi thư cho tân Tổng Thống Joe Biden
như thông lệ, bức thư đã không được giữ bí mật vì luật sư Lin Wood đã đưa lên mạng:
“Joe, You know I won” (Joe, ông biết là tôi thắng) mà quí vị đều đã biết.
Có lẽ ông Joe Biden có thể may mắn thắng cử vì nhiều người mất cảm tình với
Donald Trump, đó là ý kiến của một số người bỏ phiếu cho Dân Chủ. Nhiều người
không tin ông có thể thắng cử năm 2020 mặc dù đã trở thành Tổng Thống hợp pháp
vì những lý do:
Nếu là ứng cử viên Obama hay Hillary Clinton thắng cựu TT Trump thì người
ta còn có thể tin được, nhưng một người không có chính sách, không có sự nghiệp
chính trị, không được tin tưởng ... như
Joe Biden mà thắng cử với hơn 300 phiếu cử tri đoàn thì quả là chuyện khó tin
nhưng có thật. Chúng ta còn nhớ năm 2016, Joe Biden là phó Tổng Thống của
Obama, ông sẽ được đưa ra tranh cử với đối thủ Donald Trump như thông lệ, nhưng
sở dĩ ông phải nhường cho Hillary Clinton vì qua thăm dò nội bộ được biết số cử
tri Dân chủ ủng hộ Joe Biden quá ít so với Clinton. Như vậy Joe Biden sẽ không
được đảng đề cử nếu tham gia tranh cử sơ bộ (Primary election) với Clinton, vì
biết là sẽ cầm chắc cái thua trong tay nên ông đã rút lui trong trật tự để khỏi
bị bẽ mặt.
Trong cuộc tranh cử sơ bộ Dân Chủ năm 2020 để chọn người đại diện đảng ứng
cử Tổng Thống, khi vào chung kết thì có ba ứng cử viên Joe Biden, Bernie
Sanders, Elizabeth Warrant. Bình luận về sự kiện Primary này các báo đài đều
nói đây là cuộc tranh cử sơ bộ nhạt nhẽo nhất từ xưa đến nay, và cũng là cuộc
tranh cử ít người theo dõi nhất từ trước đến nay ... vân vân và vân vân...
Và cuối cùng cử tri Dân Chủ đã phải chọn Joe Biden làm đại diện đảng vì
không còn con đường nào khác. Sở dĩ như vậy vì dù sao ông cũng còn hơn hai vị
kia, có nghĩa là Dân Chủ không còn người để ra tranh cử Tổng Thống lần này. Ấy thế mà bốn hôm sau ngày 3/11, Joe Biden đã
oanh liệt thắng Donald Trump với trên 300 phiếu cử tri đoàn, số phiếu của ông
đã được đưa lên mạng ngay khiến nhiều người kinh ngạc.
Thưa quí vị tôi xin chấm dứt nhận xét ở đây và xin chúc cho Tân Tổng Thống
thành công trên con đường chình trị của ông.
* Trọng Đạt
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire