tranh “Haystacks trong
tuyết” của Frank Marc
Trong ta là núi là rừng,
Là trăm câu hát đã dừng
trên môi.
(Hoài Khanh)
1
- Thưa chú, chắc chú Niệm
đã nói chuyện với chú về cháu và việc cháu đến nhờ chú trong thời gian mới đến
Mỹ.
Ông nhìn Lan một lúc, rồi
nói:
- Chú Niệm không nói với
chú nhiều về Lan, chỉ có một bức thư ngắn nói Lan qua Mỹ theo diện du lịch, sẽ
đến Chicago và nhờ chú cho Lan tá túc và chỉ dẫn Lan những điều cần trong thời
gian sống ở Mỹ - Ông ngừng lại một lát: Ở nhà chú thì dễ dàng, ở bao lâu cũng
được. Nhưng chú muốn biết Lan sẽ ở lại Mỹ bao lâu và sẽ đi những đâu?
Lan ngạc nhiên:
- Như vậy là chú Niệm không nói rõ mục đích qua
Mỹ của cháu.
- Có thể không tiện nói.
Qua điện thoại mấy lần, chú Niệm cũng chỉ nói chừng đó.
Lan ngẫm nghĩ một lúc:
- Thưa chú, chồng cháu mất
cách đây hơn một năm, và một người bạn thân của cháu ở Chicago đã giới thiệu
cháu cho người bạn Mỹ của chồng chị ấy, một kỹ sư vi tính tên là John, ly dị vợ
và muốn tìm một người vợ Việt Nam. Không muốn phải kéo dài thời gian qua liên
lạc thư từ, nên cháu đã dùng chuyến du lịch này để kết hôn với John và ở lại Mỹ
luôn.
- Lan có nói với John về ý
định này trước khi qua Mỹ?
- Lan đã nói và John rất
vui, vì cũng mong muốn như thế.
Ông Bình cười:
- Như vậy thì ổn rồi. Lan
sẽ về nhà John sớm.
Lan nói:
- Thưa chú, Lan cũng chỉ
mới liên lạc thư từ và điện thoại mấy tháng. Lan cần tìm hiểu thêm khi gặp
nhau. Vì thế xin chú cho Lan ở đây tới ngày làm giấy kết hôn với John. Nhưng
Lan không đi luôn đâu, sẽ trở về thăm chú. Vì thành phố Elgin, nơi John sống, ở
vùng phụ cận thành phố Chicago.
Ông Bình nói:
- Cám ơn Lan là chưa đi đã
muốn trở về. Có nhiều gia đình người Việt ở đây, con cái lớn lên đại học là tìm
cách ra ở riêng, ít khi về nhà. Có lẽ chúng không tìm thấy niềm vui nào khi
sống cùng cha mẹ.
- Chắc chúng theo cách
sống của bạn bè Mỹ.
Ông gật đầu:
- Chúng thích sống tự do
như người Mỹ. Mười tám, đôi mươi là có bồ bịch. Chúng không muốn phải sống dưới
tầm mắt của cha mẹ. Vì thế đời sống già ở Mỹ rất buồn. Thường thì chỉ hai người
già. Khi ông hay bà mất một thì đời sống của một người lại càng cô độc. Có một
số ông tướng Việt Nam Cộng Hoà, con cái thành công, nhưng về già cũng phải vào
Nursing home - Ông ngừng lại, rót trà vào tách uống mấy hớp, rồi để xuống:
- Thế còn gia đình Lan,
ông bà thân sinh và anh em?
Lan thưa:
- Dạ, Lan còn ba má, một
em trai và một em gái. Ba má Lan vẫn đi làm, còn hai em thì đang học đại học.
Phần Lan thì số phận không may, lấy chồng cách đây 3 năm, sống với nhau được
hơn một năm thì anh ấy mất vì tai nạn xe.
- Thế Lan học ngành gì và
làm gì ở Sài Gòn?
- Dạ, Lan học đại học
ngoại ngữ và làm ở công ty du lịch.
Ông Bình cười:
- Vậy là Lan chọn đúng
nghề, đúng khả năng.
- Sao chú lại nói vậy?
- Làm du lịch thì phải
duyên dáng, linh hoạt và khéo léo. Lan có nhiều ưu điểm trong ngành này, nhất
là nét mặt sáng và tươi.
Lan cười, nói:
- Cám ơn chú quá khen.
Thật sự Lan muốn dạy học, nhưng theo ngành giáo dục thì thu nhập quá thấp, nên
phải bước qua du lịch.
- Nhưng khi đi vào ngành
du lịch Lan thấy thế nào?
- Dạ, du lịch cho Lan tiếp
xúc nhiều, có cơ hội đi và luyện nghe và nói tiếng Anh.
Ông gật đầu:
- Với cái vốn đó, Lan dễ
thích ứng với đời sống ở Mỹ. Nhưng tại sao lại bỏ nghề, đi tìm chồng ngoại
quốc?
- Thưa chú, đó là một cách
để từ giã Việt Nam. Bây giờ người ta tìm mọi cách để ra khỏi nước, nhất là qua
Mỹ. Con cái cán bộ cấp lớn thì đi du học, những người giàu có thì đem tiền vào
Mỹ đầu tư, còn những người khác như Lan thì tìm đường bằng hôn nhân. Những
người nghèo không thể qua Mỹ, qua Pháp, qua Canada thì tìm đường qua Hàn, qua
Đài loan, qua Malaysia, qua Phi Châu bằng cái cầu đi lao động nước ngoài – Lan
ngừng lại hỏi: Chú vượt biên năm nào?
- Năm 1984.
- Năm 84 Lan mới sanh,
nhưng lớn lên thì biết là những năm đó người ta liều chết vượt biên, phó thác
số mệnh cho rừng, cho biển, nhưng nếu thoát được rừng biển thì có Cao Ủy Tỵ Nạn
Liên Hiệp Quốc đón nhận. Bây giờ cũng thế, ai cũng muốn ra đi, nhưng không thể
vượt biên như trước, nên người ta vượt biên bằng những cách khác như Lan vừa
nói – Lan ngừng lại một lúc rồi tiếp với giọng buồn: Ai cũng muốn ra đi, muốn
từ bỏ quê hương, nên chỉ trong ít năm mà qua đường hôn nhân, những cô gái Việt
qua được Đài Loan và Hàn quốc lên tới hàng trăm ngàn. Và biết bao nhiêu người
khác phải đút tiền để được đi làm thuê ở những nước như Hàn, Đài Loan, Mã Lai,
cả những nước ở Trung Đông, rồi trốn ở lại không về.
Ông Bình nói:
- Về thì lại sống vất
vưởng và vô quyền trên quê hương mình, nên người ta thà chọn cách sống bất hợp
pháp ở xứ người, nhưng có việc làm, có tiền gửi về giúp gia đình. Đời sống đó
vô định, nhưng có lẽ vẫn tốt hơn ở Việt Nam.
- Thưa chú, Lan cảm thấy
xấu hổ khi hàng năm nhà nước loan tin có vẻ hoan hỷ về tổng số người được được
đi lao động ở các nước. Trước khi qua đây, Lan đọc một bài báo trên mạng nói là
người Hàn qua Việt Nam để làm chủ, vì họ có những công ty ở Việt Nam, còn người
Việt qua Hàn chỉ để làm thuê, làm người ở.
- Lan sẽ buồn hơn, nếu
biết rằng năm 1975, miền Nam Việt Nam, tuy phải đương đầu với cuộc chiến do chế
độ Cộng Sản miền Bắc gây ra, nhưng phát triển hơn Hàn và mức sống cao hơn Hàn.
Thế mà chỉ sau hơn 30 năm dưới chế độ xã hội chủ nghĩa, Việt Nam thống nhất đã
tụt hậu như thế.
Ông Bình đứng dậy cầm bình
trà, nhưng Lan đã giơ tay đỡ bình:
- Chú để Lan pha trà.
Ông Bình đưa Lan bình trà,
rồi theo Lan ra bếp, vặn nước vào chiếc bình điện Breville. Sau khi rửa bình và
cho vào bình 2 thìa trà, Lan đến bên ông tò mò nhìn chiếc bình điện:
- Bình nấu nước này lạ và
đẹp, Lan mới thấy.
Ông Bình gật đầu:
- Loại bình này chú cũng
mới biết, rất tiện vì nước mau sôi và có nhiều độ sôi cho các loại trà – ông
chỉ vào một dẫy vòng tròn trên nền bình: Đây này, nếu pha trà xanh thì nhấn vào
đây, green tea, trà trắng nhấn nút white tea, trà oolong nhấn nút oolong và trà
đen nhấn nút black tea. Nhưng không muốn rắc rối nên chú chỉ dùng một nút black
tea, mặc dù trà chú uống là oolong. Lan nhấn nút này và chỉ chừng 7 phút là nước
sôi – ông nói rồi đi lên phòng khách.
Chừng 15 phút sau, Lan đem
bình trà lên, tráng chén rồi rót ra 2 chén, để một chén trước ông Bình:
- Chú uống nước, trà thơm
quá, chỉ mới tráng đã thấy ngát hương.
- Cám ơn Lan, trà này của
Đài Loan, tên là Thiên Lộ của hãng trà Thiên Nhân, có đại lý khắp các thành phố
trên nước Mỹ, và có thể khắp thế giới, ở những nước có người Tàu.
Ông uống chén trà rồi nói:
- Chuyện Việt Nam nói
không cùng mà chuyện nào cũng buồn cả. Chú ở Mỹ chỉ theo dõi báo mạng cũng đã
thấy ngột ngạt khó sống, nói chi người dân phải sống dưới chế độ đó.
- Thưa chú, chính vì thế
mà giàu nghèo, ai cũng muốn ra đi. Như cháu có nghề nghiệp sống được, nhưng là
sống trong một xã hội hỗn loạn, quá nhiều cái xấu, nên thấy đời sống bất an.
Lan không đến nỗi như mấy cô, xin lỗi chú, phải khỏa thân cho mấy ông Hàn quốc
ngắm nhìn, sờ nắn để mong được mấy ông ấy mua về làm vợ, nhưng cũng không khác
bao nhiêu, vì cũng kiếm cách qua đây để tìm một người khác chủng xa lạ, mong
được họ mua để khỏi phải trở về nước – cùng với lời nói, Lan cúi xuống lấy tay
áo thấm những dòng nước mắt.
Ông Bình im lặng chờ cho
Lan qua cơn xúc động, rồi nói:
- Vì hoàn cảnh đất nước
nên cuộc đời bắt thế. Nhưng Lan sẽ may mắn vì người Lan gặp sẽ cầu mong được
kết hôn với Lan, chú chắc vậy – Ông đứng dậy, đến bên Lan, đập khẽ vào đầu cô
gái và nói: Đi ngủ đi. Từ ngày mai sẽ có nhiều điều vui đến với cô. Đừng khóc
như thế.
Lan khẽ “dạ”, rồi đứng dậy
đi về phòng.
Ông Bình đi đến chiếc
piano, ngồi xuống nhìn phím đàn đen trắng hình dung lại một video clip mới coi,
trong đó mấy chục cô gái khỏa thân xếp hàng dựa vào tường trong một phòng rộng,
rồi từng cô lần lượt ra giữa phòng bỏ chiếc khăn trắng che trước bụng để mấy
ông Hàn đến mua vợ ngắm nhìn như mấy bà đi chợ mua gà hết coi lông đến nắn lườn
xem gà gầy, mập. Một cuộc thi khó, vì mấy chục cô dự thi mà chỉ có chừng 4, 5
ông tới mua. Ở thế kỷ 21 mà lại phát sinh kiểu đi tìm mua phụ nữ như người Mỹ
da trắng đi mua nô lệ da đen ở thế kỷ 19, mà cũng chỉ ở Việt Nam mới có tình
cảnh phụ nữ khỏa thân cho đàn ông nước ngoài đến kén chọn để mong được họ mua
đem ra khỏi quê hương mình. Nghĩ đến tiếng khóc của Lan, ông bỗng xúc động,
nhắm mắt lại để mặc cho những giọt nước mắt nhỏ xuống phím đàn. Khi mở mắt ra
nhìn lại màu đen trắng, ông lấy tay áo chùi mắt, đập hai tay xuống phím đàn,
những giọt âm thanh của Clair de lune đã đưa ông ra khỏi sự xung động rồi theo
nếp quen, bàn tay đi vào âm thanh của Bài Thơ Hoa Đào, Ai Lên Xứ Hoa Đào.
2
Lan ngồi bên cửa sổ, nhìn
ra khu vườn rộng âm u với ánh đèn đường xuyên qua những tàn lá. Nàng ngồi như
thế đã cả giờ, lắng nghe tiếng dương cầm ngoài phòng khách vọng vào, và hình
dung dáng ông Bình theo âm thanh lúc trầm bổng, lúc cao vút, lúc rộn rã. Hẳn
lúc này ông đang cúi gập người theo giòng âm thanh đuổi nhau như lá cuốn theo
gió trên đường. Rồi tiếng đàn ngừng bặt và ngôi nhà lại rơi vào im lặng như khu
vườn âm u.
Lan ra phòng khách, đến
ngồi đối diện với ông. Ông nâng ly rượu màu hổ phách uống một hớp, rồi để xuống
bàn, ngước nhìn Lan:
- Qua đây cũng đã được 3
tuần, Lan cảm thấy gì?
Lan thưa:
- Sự yên ổn, chú ạ. Chú cứ
tưởng tượng đến một đời sống bất an kéo dài thì sẽ cảm được sự yên ổn đó. Yên
ổn vì chú là một chỗ dựa cả vật chất lẫn tinh thần mà người Lan sẽ gọi là chồng
cũng không xa với những điều Lan mong cầu. Lan không ngờ đời mình lại gặp được
sự may mắn này.
- Rồi những ngày không có
Nhung hay John đến chở đi chơi, một mình ở nhà Lan thấy sao?
Lan ngẫm nghĩ một lát, rồi
nói:
- Nhà chú thuộc khu ngoại
ô, ở cuối con đường cụt, lại ở cạnh một nghiã địa cổ. Nếu chỉ một mình thì Lan
không bao giờ dám ở đây. Vì thế Lan ngạc nhiên là tại sao chú lại chọn một nơi
như thế này. Một mình trong một tòa nhà với vườn rộng, cây cao, như tách biệt
hẳn với thế giới bên ngoài, nhìn từ ngoài đường giống như một ngôi nhà hoang.
Ông đặt ly rượu xuống bàn:
- Thật ra, nếu mua nhà thì
chú không bao giờ chọn khu vực này. Nhưng đây là nhà của của ông bà Adams,
người đã bảo lãnh và giúp chú từ những ngày đầu vào Mỹ. Vì không có con, nên
ông bà đã nhận chú là con, và khi qua đời, ông trước bà sau, đã để lại ngôi nhà
này cho chú. Sống ở đây đã trên 20 năm, chú thấy đời mình đã hòa nhập vào cái
khung cảnh liêu trai này.
Lan nhìn ông một lúc:
- Đó cũng là điều Lan suy
nghĩ về đời sống của chú. Khi ở Việt Nam, nghe chú Việt nói về chú, Lan nghĩ
chú sống ở Mỹ lâu chắc sẽ có một cuộc sống hướng ngoại sinh động. Nhưng khi qua
đây Lan thấy điều mình nghĩ không đúng. Chú đã có một đời sống khác hẳn với
những gì Lan hình dung ở Việt Nam. Vì ngoài việc đi làm thì chú ít giao tiếp,
ít bạn bè, gần như xa lánh xã hội bên ngoài. Sự sinh động của tòa nhà là tiếng
đàn piano trong đêm, còn ngoài ra là sự yên lặng. Mấy tuần nay Lan ngạc nhiên
vì đêm nào chú cũng đàn hai bản Bài Thơ Hoa Đào và Ai Lên Xứ Hoa Đào trước khi
ngừng đàn và đoán là có lẽ do chú sống ở Đà lạt, nên gắn bó với những bản nhạc
viết về thành phố sương mù này – Lan ngừng lại, nhìn lên hai bức ảnh lớn treo
trên tường một lúc, rồi nói: Cả sự trang trí nữa, Lan cũng thấy lạ. Chú treo
bức ảnh của cô đối diện với bức ảnh Biển Động, một mỹ nhân hong tóc bên hiên
nhà trước Biển Động với những lớp sóng cuồn cuộn dâng cao dưới bầu trời đỏ ối,
một cảnh tượng đầy sự đe dọa. Trong một phòng khách rộng thế này mà chỉ có hai
bức ảnh, người và biển, thì Lan có thể liên tưởng đến một thảm kịch vượt biên
và chú đã mất cô trên những ngọn sóng kia – Lan bắt gặp nét mặt xúc động của
ông, nên ngừng lại một lúc, rồi tiếp: Theo Lan hiểu thì người ta thường cố gắng
tìm quên những vết thương với thời gian, còn chú lại khác, chú đã dùng hai bức
ảnh kia như con dao hàng ngày chém vào vết thương của mình và nếu điều Lan suy
luận đúng thì đó là nguyên nhân đời sống cô độc của chú.
Ông Bình nhìn Lan, vẻ ngạc
nhiên:
- Lan nhìn ảnh mà luận
được như thế thì thật hay. Có điều chỉ đúng phần khung cảnh, còn sự việc thì
khác. Tất nhiên Lan không thể suy đoán xa hơn. Chỉ có người trên con tàu giữa
biển lúc đó mới biết sự việc. Nhưng đã biết chú và coi chú như chú Việt thì mai
kia sẽ hiểu. Chuyện xưa cứ để đó không vội chi.
- Thế sau khi vượt qua
được đại dương kia, chú đến đâu?
- Chú đến được đảo Bidong
thuộc Mã Lai, rồi đi Mỹ năm 85.
- Sao chú không chọn Cali
hay mấy bang phía nam mà lại chọn Chicago, miền tuyết lạnh?
Ông cười:
- Chú thuộc diện không có
thân nhân ở Mỹ và được ông bà Adams bảo trợ, nên chú về Chicago và ở Chicago,
trong ngôi nhà này từ đó đến nay.
- Năm chú mới đến, Chicago
có chừng bao nhiêu người Việt?
- Khoảng 6, 7 ngàn, ở rải
rác nhiều nơi, nhưng tập trung nhiều nhất ở vùng Uptown, khu vực mà chú đã đưa
Lan tới ăn phở, ăn cơm. Con đường Argyle và mấy con đường quanh đó là trung tâm
thương mại và dịch vụ của Cộng Đồng Người Việt ở Chicago.
Lan nói:
- Con đường đẹp với những
cửa hiệu sang trọng. Hôm đi với chú, Lan có cảm tưởng là đi trên một con đường
buôn bán ở Sài Gòn, vì bảng hiệu tiếng Việt và nghe toàn tiếng Việt. Nhưng ngày
chú mới đến, con đường đó đã như thế chưa?
Ông Bình lắc đầu:
- Chưa, ngày đó, con đường
mới thành hình là nơi làm ăn, thương mại của người Việt và người Tàu biết nói
tiếng Việt với một số cửa hàng, chợ, tiệm sách, nhạc, tiệm thuốc bắc, nhà cửa
cũ kỹ. Rồi mỗi năm mỗi thay đổi, không những ở đường Argyle mà lan ra những con
đường quanh khu vực đó. Đi quanh những con đường gần Argyle, Lan sẽ thấy toàn
là người Việt và đa số dân Việt ở vùng Uptown là dân ở nhà thuê – ông cười: Cứ
bước lên thang một building 3, 4 tầng là ngửi thấy mùi nước mắm và cá kho.
Nhưng khi làm ăn khá giả thì người ta lại mua nhà ở những khu xa hơn hay mua
building ở đó cho người Việt thuê.
Lan nhận xét:
- Mấy lần đi với chú trên
đường Argyle và 2 con đường lớn gần đó, Lan ít thấy Mỹ trắng, chỉ thấy Mỹ đen
lảng vảng ở ngoài mấy chợ và ở mấy ngã tư.
- Họ lảng vảng trên mấy
đường Argyle, Winthrop, Kenmore, Sheridan... vì nhà họ gần đó. Chú là người đến
sau, nên không biết nhiều về sự khởi đầu của người Việt ở khu vực Uptown, còn
theo sự kể lại của những người mới đến định cư ở vùng này thì sự khởi đầu của
người Việt ở đây cũng khá chật vật, vì đụng phải dân Mỹ đen mà vùng của dân Mỹ
đen thì luôn đi kèm với nhiều tệ nạn trộm, cướp và ma túy. Nhưng sức sống và sự
can đảm của người Việt đã đẩy lùi Mỹ đen và phát triển vùng này thành một khu
thương mại và dịch vụ phồn thịnh như Lan đã thấy – Ông cười: Phải nói rõ hơn là
của người Việt, người Hoa và Việt gốc Hoa. Người Hoa và Việt gốc Hoa chiếm lãnh
chợ, nhà hàng lớn, người Việt làm nhà hàng nhỏ và văn phòng dịch vụ các loại.
Lan cười:
- Thảo nào Lan thấy nhiều
biển hàng chữ Tàu với chữ Việt.
- Một thầy thuốc bắc người
Việt gốc Hoa, chú quen do uống thuốc của ông, cho biết là Cộng Đồng Thương Mại
người Hoa ở khu Uptown muốn biến khu thương mại ở đây thành một Chinatown mới,
vì Chicago đã có một Chinatown lâu đời cả trăm năm ở phía nam.
- Theo chú, họ làm được
không?
- Chú nghĩ họ muốn lấn
người Việt, vì họ làm ăn lớn và đoàn kết theo kiểu Tàu với bang hội, còn người
Việt chỉ làn ăn nhỏ. Về tương lai xa, vài chục năm thì chưa biết thế nào, còn
tương lai gần thì khó thành vì người Việt ở Uptown chiếm đa số mà đơn vị thương
mại và dịch vụ cũng nhiều hơn.
- Từ ngày định cư ở Mỹ đến
nay chú đã về Việt Nam lần nào chưa?
Ông Bình lắc đầu:
- Chưa, chỉ biết đời sống
Việt Nam qua báo chí và thấy rằng Việt Nam bây giờ quá khác với Việt Nam thập
niên 1980. Phồn thịnh hơn do bỏ chế độ kinh tế tập sản trở về với tư nhân và mở
cửa làm ăn với các nước tư bản, nhưng xã hội cũng xuống cấp ghê gớm hơn với
tham nhũng, bất nhân và bạo lợi. Cái khác đó chẳng có gì vinh quang, trái lại
đã đưa xã hội tới chỗ tan rã tinh thần, tàn phá con người khi áp chế, lợi và
tiền đã ác hóa con người và xã hội.
- Đúng vậy chú ạ. Lan thấy
rõ là dối trá, hung hãn và tội ác đã trở thành phổ biến ở Việt Nam. Người ta
quan niệm không biết nói dối, lừa đảo là ngu, không dám hung hãn là nhát. Còn
tội ác thì rộng khắp, báo chí đầy ắp những tin tức cướp giật, hãm hiếp, giết
người tàn bạo, con giết cha, cháu giết bà, chồng giết vợ, vợ giết chồng. Riêng
Lan đã biết rõ một chuyện, có lẽ chỉ xảy ra ở Việt Nam, là 2 vợ chồng trẻ tổ
chức sinh nhật tại nhà với bạn bè thân. Đến cuối tiệc, mấy người đàn ông chủ
mưu đã chuốc rượu cho chồng thật say, rồi lừa cho vợ uống thuốc kích dục để thay
nhau cưỡng hiếp. Bạn bè gọi là thân mà chó má với nhau như thế thì sao còn tin
được chữ bạn ở trên đời – Lan ngừng một lát, nhìn ông: Từ ngày biết được chuyện
này, ngoài đám cưới họ hàng hay bạn quá thân phải đi, còn Lan không dám bén
mảng đến mấy vụ sinh nhật, ăn giỗ ở mấy nhà bạn đồng nghiệp. Lan không còn dám
tin vào người khác.
Ông Bình trầm ngâm một
lúc:
- Chú theo dõi một số báo
mạng để biết về Việt Nam, nhưng rất khó hình dung về sự thay đổi của người dân,
xã hội và chính quyền. Là người sinh trưởng trong một giai đoạn có nhiều thay
đổi, Lan cảm thấy gì dưới xã hội đó?
- Chú hỏi đột ngột một vấn
đề quá phức tạp, khó có thể thu tóm để nói trong một thời gian ngắn.
- Cứ nghĩ đến những điều
mình phải đối mặt hàng ngày thì Lan sẽ thấy vấn đề. Chẳng hạn ở Mỹ chú cảm thấy
sự yên ổn trong việc làm, và nếu thất nghiệp thì sẽ có trợ cấp thất nghiệp, rồi
mình sẽ tìm việc khác. Chú có niềm tin vào chế độ dân chủ, vì chú có thể hoạt
động chính trị, văn hóa và nhiều việc khác theo khả năng của mình. Chú có niềm tin
vào chính quyền, vì chính quyền đó do dân bầu lên từ cấp Liên bang, Tiểu bang
đến thành phố. Và những người được bầu sẽ cố gắng thực hiện chương trình họ
công bố khi tranh cử, còn nếu làm không ra chi thì hết nhiệm kỳ, dân sẽ bầu
người khác. Như thế, Chính trị ở Mỹ là cạnh tranh chương trình hành động và khả
năng thực hiện chương trình. Nói tóm, ở Mỹ có tự do trong đời sống, yên ổn
trong việc làm và niềm tin vào cơ chế dân chủ và luật pháp.
Lan ngước nhìn ông với nét
vui:
- Nghe chú nói, Lan nhận
ra những gì ở Việt Nam rồi.
Ông Bình cười:
- Là những gì?
- Là mất niềm tin vào con
người và xã hội, là sống bất an và khinh thường những ông lãnh đạo từ thấp đến
cao.
Ông gật đầu:
- Đó là những tổng kết
hay, nhưng Lan có thể nói rõ hơn là tại sao?
Lan đáp:
- Thưa chú, mất niềm tin
vào con người và xã hội, vì người Việt ngày càng xấu với dối trá, lừa đảo và
hung bạo, còn xã hội thì quá nhiều tệ nạn, cạm bẫy do con người xấu tạo ra. Sao
tin người khác được như chuyện sinh nhật Lan vừa nói. Tin sao được khi có những
tên đàn ông lừa người yêu đem lên biên giới Tàu rồi bán người yêu cho bọn buôn
người, và khủng khiếp hơn nữa là có thằng, vì tham chiếc xe và ít tư trang đã
đang tâm đập chết người yêu rồi chặt thành mấy khúc cho phi tang – Lan nói như
muốn khóc.
Chờ cho cơn xúc động của
Lan dịu xuống, ông Bình nói:
- Dối trá, lừa đảo như thế
là đã đến chỗ cùng. Mỗi con người Việt Nam ngày nay lại trở thành một pháo đài
tự thủ. Thế còn sống bất an là sao?
- Dạ, ở miền quê Lan không
rõ, nhưng ở những thành phố lớn như Sài Gòn thì ai cũng cảm thấy bất an. Vì ra
đường thì sợ cướp, cướp thành băng đảng và rất tàn bạo, chém người ta rồi mới
cướp. Cảnh sát đầy đường, đầy ngõ, nhưng cướp vẫn lộng hành rình rập ở khắp
nơi. Ăn uống thì sợ thực phẩm chứa những chất độc hại.
- Từ hàng hóa, thực phẩm
của Tàu?
Lan lắc đầu:
- Không phải chỉ của Tàu
mà chính người Việt vì lợi đã dùng hóa chất của Tàu, học Tàu tẩm độc vào thịt,
trái cây và rau... để hại người Việt. Thịt thối ngâm hóa chất thành thịt tươi,
bơm hóa chất vào trái cây cho mau chín và tươi lâu, rau thì thì dùng thuốc trừ
sâu quá độ. Cái gì cũng hóa chất và mấy tiếng hóa chất đã thành mối đe dọa ám
ảnh. Người ta thường chép miệng nói với nhau: Biết sao đây, ăn gì cũng chết! –
Lan ngừng một lúc rồi tiếp: Còn công việc làm ăn thì bất an, vì dân đã hết niềm
tin vào chính sách, lời nói của nhà nước. Tham nhũng quá nên làm ăn lớn nhỏ gì
cũng phải có tiền bôi trơn. Đến như bà Nguyễn thị Doan, phó chủ tịch nước cũng
phải lên tiếng than ở Quốc Hội: Người ta ăn không từ một thứ gì của dân.
- Biết rõ như thế, sao
không có những biện pháp để giảm tệ tham nhũng?
Lan cười:
- Theo Lan nghĩ thì chẳng
có biện pháp gì hết. Vì họ đã công khai nói tham nhũng là quốc nạn, tham nhũng
là nội xâm và nói chuyện diệt trừ tham nhũng hết năm này đến năm khác. Còn dân
thì hiểu rằng tham nhũng đã trở thành một chính sách dung dưỡng cho cán bộ làm
ăn, lớn ăn theo lớn, nhỏ ăn theo nhỏ, nên không có chuyện diệt trừ mà là nuôi
dưỡng. Vì thế tham nhũng thành rộng khắp và tàn nhẫn hơn. Chẳng hạn đến chỗ nằm
trong bệnh viện, chỗ nằm trong nhà tù cũng phải chạy thì dịch tham nhũng đã lan
đến tận đáy xã hội. Khi đã nhận rõ một sự thực như thế thì dân phải biết hối lộ
để sống, còn quan thì tìm đủ mọi biện pháp sách nhiễu dân để nhận được nhiều
hối lộ hơn.
- Trước thực trạng đó,
người dân nghĩ thế nào về nhà nước, về những ông quan vô sản?
- Người dân coi họ là một
tổ chức côn đồ, mafia, chớ không phải là nhà nước lãnh đạo theo luật pháp như
họ tự xưng là nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa. Họ đặt ra quá nhiều luật,
nhưng không cai trị theo luật mà tùy tiện muốn làm gì thì làm. Vì thế những tên
cảnh sát đứng đường hay những tên công an ở phường thường vỗ ngực nạt nộ “luật
là tao” khi muốn đánh đập hay bắt ai. Chiến tranh đã chấm dứt gần 40 năm, nhưng
dân sống không yên với chế độ cai trị hành dân, cướp bóc của họ và chế độ này
đã tạo ra sự bất an trong tâm trí người dân.
Nhìn môi ông Bình mấp máy,
Lan ngừng lại, nhưng thấy ông vẫn yên lặng nên đứng dậy tới tủ lạnh, lấy bình
nước cam rót ra hai ly, đem đến đặt trước ông một ly: Chú uống nước.
Lan về chỗ, nâng ly nước
cam uống mấy hớp, nhưng lúc uống đã vô tình ngồi ở thế mở hai chân, chiếc váy
ngủ ngắn co lên hớ hênh, ông Bình chợt nhìn suốt cả một bên đùi trong nên ông
vội cúi xuống, cầm ly nước đưa lên miệng. Khi ngước lên, thấy Lan đã sửa lại
thế ngồi với hai đùi chéo nhau, ông để ly nước xuống:
- Ngày còn ở Việt Nam, chú
thường nghe mấy ông cán bộ trên bàn nhậu phê phán chế độ xã hội chủ nghĩa đã
làm tình làm tội người dân. Đến nay sau 40 năm, chú lại nghe Lan tổng kết một
thực trạng y như trước. Vậy là sau 40 năm thống nhất, người dân chỉ bị hành chớ
không an cư lạc nghiệp.
- Thưa chú, an cư lạc
nghiệp sao được khi đời sống luôn bị đủ thứ đe doạ bao quanh như Lan đã nói.
Nhưng còn một vấn đề rất lạ là hơn chục năm trở lại đây gia đình những ông lãnh
đạo cao, thấp và những người giàu đã tìm cách cho gia đình con cái họ qua Mỹ
theo diện đầu tư, du học, kết hôn để ở lại Mỹ. Họ muốn gia đình họ tránh xã hội
bất an ở Việt Nam, nhưng lại nhất quyết duy trì chế độ mà họ muốn con cái họ từ
bỏ.
Ông Bình cười:
- Họ duy trì chế độ để giữ
quyền lực và kiếm thêm tiền, duy trì chế độ để giữ đảng Cộng Sản. Vì làm quan
dưới chế độ độc tài đảng trị dễ và làm giàu cũng dễ. Lòng tham quyền lực và
tham tiền vô đáy đã che mờ dân và nước. Cả chục năm nay chú nghe gia đình họ
qua Mỹ mua nhà mấy triệu bằng tiền mặt mà họ gọi là tiền tươi và còn biết là
một số người đã đưa con cái qua Mỹ từ cấp tiểu học hay trung học để thoát tình
trạng giáo dục xuống cấp của Việt Nam, mà một số bài trên báo mạng đã gọi đó là
đi “tỵ nạn giáo dục xã hội chủ nghĩa” cũng như 40 năm trước, dân miền Nam đã
vượt biên tỵ nạn cộng sản. Như vậy là sau hơn nửa thế kỷ tranh đấu chống chế độ
tư bản bằng núi xương sông máu để giải phóng con người, giải phóng đất nước,
đảng cộng Sản đã đưa nước đến một mối hận: Nước tan, dân tán – Nhìn đồng hồ đã
12 giờ, ông Bình nói: Khuya rồi, Lan đi ngủ đi. Ngày mai chú sẽ đưa đi
shopping.
- Chú cũng đi ngủ chứ ạ -
Lan cầm hai cái ly, đứng dậy nói rồi bước ra phía bếp.
Ông Bình bâng quơ nhìn theo
Lan, cảm được cái eo thon mềm với đôi mông thuôn nở ẩn hiện theo bước đi dưới
lớp vải mỏng và mỉm cười nghĩ đến anh chàng John, chỉ qua giới thiệu mà may mắn
gặp được cô vợ đẹp, khéo léo và thông minh. Ông đứng dậy đi đến đứng bên chiếc
piano một lúc, rồi bước về phòng.
3
Ông Bình đậu xe trong một
khu sân rộng gần bờ hồ Michigan, rồi chỉ quanh:
- Đây là công viên bờ hồ,
có mấy sân để tập lái xe. Lan muốn lái thử nên chú đưa ra đây.
Lan nói:
- Cám ơn chú, Lan nôn nóng
vì muốn thử kết quả của khóa học lái xe ở Việt Nam. Có bằng nhưng vì không có
xe nên lái vẫn lạng quạng.
- Đúng rồi. Có bằng mà
không có xe để lái thường thì cũng như không, chỉ ít tháng sau là quên hết. Bây
giờ Lan coi lại những động tác, những việc phải làm. Ông Bình mở máy rồi nói:
Trước hết đạp thắng, kéo cần số xuống chữ D. Rồi bỏ thắng đưa chân qua bàn gas,
đạp nhẹ cho xe đi. Ông lái quanh sân ba vòng, rồi dừng lại.
- Lan nhớ những động tác
khi cho xe đi và khi dừng lại chớ?
- Dạ.
- Bây giờ mình đổi chỗ,
đến phiên cô làm tài xế.
Khi đã ngồi yên trên ghế, thấy Lan vẫn loay
hoay đưa chân lên đạp vào bàn thắng, ông hỏi:
- Ngồi như thế chân có vừa
với bàn thắng không?
- Dạ, hơi xa chú a.
- Vậy kéo ghế lên một
chút.
Lan quay lại hỏi:
- Làm sao kéo lên được
chú?
- Cô không biết làm ư? Luồn
tay xuống phía dưới ghế, có cái cần sắt. Nâng người lên, rồi kéo cần về phía
trước, ghế sẽ đi theo.
Lan loay hoay kéo mấy lần
không được, quay nhìn ông:
- Có cái gì vướng chú ạ.
- Chắc để nấc đó lâu quá
thành sét gỉ - Ông nói, rồi cúi nghiêng sang bên, luồn tay dưới chân Lan kéo
cần, nhưng cần bất động. Ông rút tay về, nghiêng hẳn người qua Lan, đưa tay
xuống ghế, cầm cần lay mạnh, rồi kéo lên. Cái cần theo tay ông đi lên quá đà
làm cánh tay đè lên đùi Lan. Ông vội nâng cánh tay lên một chút, rồi đẩy thanh
sắt xuống một nấc.
- Chắc vừa tầm rồi đấy,
Lan thử đạp thắng xem sao?
Lan ngồi thẳng, đưa chân
đạp thắng:
- Vừa rồi, chú ạ.
- Vậy seatbelt, rồi đi
thôi. Trời lạnh ít người, ít xe vào đây, nhưng cứ giữ tốc độ từ 15 đế 20 miles là vừa.
Lan mở máy, lái xe đi mấy
vòng quanh sân, rồi đi ra đường, lên sân ở phía trên. Sau mấy vòng, Lan ra
đường vòng qua những con đường quanh công viên. Cứ thế, Lan đi vòng quanh mấy
đường trong công viên khoảng trên nửa tiếng.
Ông Bình theo dõi cách lái
của Lan và thấy Lan có vẻ thành thạo trong những động tác và bình tĩnh tự nhiên
khi gặp xe đối diện hoặc đi qua một nhóm người. Hơn tháng nay có Lan, ông thấy
ngôi nhà như thay đổi với mái tóc, tiếng phụ nữ và những bữa ăn ngon. Chiều nào
bước vào nhà là nghe tiếng: Chú đã về với nụ cười trên khuôn mặt rạng rỡ của
Lan. Và sau đó Lan đem lên cho ông bình trà, ngồi với ông một lúc, rồi mới
xuống bếp. Ông chợt nhận ra một nguồn vui khi trong nhà có tiếng nói, tiếng
cười của phụ nữ, nên quay nhìn Lan và hình dung lại dáng dấp Lan vào buổi sáng
hôm qua, khi alarm báo cháy vang lên inh ỏi do ông rang mè bị cháy và Lan đã
bước vội từ phòng tắm ra hốt hoảng: Sao vậy chú? Ông quay lại đáp: Không sao
đâu. Chú rang mè bị cháy nên alarm báo động vậy thôi. Vậy mà Lan hết hồn - vừa
nói Lan vừa bước trở vào phòng tắm và lúc ấy ông thấy Lan với chiếc khăn tắm
choàng hờ hững trên người như một bức tranh. Bức tranh biến nhanh, nhưng chiếc
khăn tắm choàng một bên vai xuống nửa thân đã trở thành một tác phẩm mà một
thoáng nhìn ông đã chụp được vài giây
sinh động của cô gái, chỉ phút hốt hoảng ấy, cô mới tỏ lộ được sự tự nhiên của
thân thể dưới tấm khăn choàng. Ông mỉm cười kéo bức tranh choàng khăn tắm lại
gần cô gái đang nhìn thẳng trong chiếc áo len xanh dương.
- Lan trở lại sân để tập
parking.
- Dạ.
Lan vào sân, đậu xe, rồi
nói:
- Ở Việt Nam, Lan đã tập
park, nhưng chỉ để thi. Bây giờ chắc phải tập lại nhiều.
- Park có 3 trường hợp:
park song song và 2 cách park sát lề đường. Song song thì dễ, chỉ cần ước
lượng. Park bên lề đường thì khó hơn. Nếu khoảng lề đường rộng, mình có thể vào
thẳng, rồi đậu cách lề chừng hơn gang tay là đẹp. Trường hợp lề đường có nhiều
xe đậu, chỉ còn một khoảng hẹp cho một xe, vào thẳng không được, phải vào bằng
cách lui thì khó, phải tập nhiều – Ông chỉ những viên gạch lớn ở gần lề sân:
- Khi đậu bằng cách lui,
Lan tới chỗ 2 hàng gạch kia và đậu vào giữa 2 hàng gạch đó. Bây giờ Lan đi
quanh sân, cứ mỗi vòng đậu môt kiểu: đậu song song, đậu bên lề vào thẳng và đậu
bên lề bằng cách lui – Nói rồi ông mở cửa xe bước xuống.
Lan đi mấy vòng, rồi tới
chỗ ông đậu lại. Cả hai lần đậu song song và đậu bên lề vào thẳng, ông đều cười
gật đầu theo nụ cười của Lan, nhưng đến khi đậu bên lề bằng cách lui thì Lan
lúng túng, phải cho xe ra vào nhiều lần và đậu cách lề quá xa.
Ông Bình đến mở cửa xe:
- Lan về chỗ đi. Hôm nay
tập thế đủ rồi.
- Đậu lui khó quá chú ạ.
- Phải tập nhiều lần, rồi
sẽ quen – Ông cười nói, cho xe đi dọc theo công viên, rồi đậu bên bờ hồ.
- Chú thấy Lan lái thế
nào?
- Lái như thế là vững rồi.
Sau khi có giấy tờ, chỉ tập thêm ít ngày là có thể đi thi. Thấy Lan nôn nóng
nên chú cho lái thử, chớ tập lái kiểu này, cảnh sát chặn hỏi thì sẽ bị phạt.
Theo luật, Lan phải có thẻ an sinh xã hội, có bằng thi viết, mới được phép tập
lái.
- Sao chú không cho Lan
biết?
Ông cười:
- Tại cô muốn thử nên chú
không cản. Nói thế thôi chớ cảnh sát ít khi hỏi, nhất là khi thấy mình tập bài
bản như thế.
- Chú thấy John thế nào?
- Phải quen biết lâu mới
có thể nhận xét, còn chỉ gặp vài lần với ít câu chào hỏi thì biết gì mà nói.
Nhưng anh ta dáng dấp ngon lành, vẻ mặt nghiêm mà hiền. Nhìn bề ngoài thì hai
người đẹp đôi. Chỉ qua giới thiệu mà gặp được một người như thế là qúi lắm rồi.
Với giọng buồn Lan nói:
- Cần thoát khỏi Việt Nam
nên Lan liều. Chẳng biết ngày mai ra sao.
- Cứ ở lại Mỹ hợp pháp cái
đã, còn ngày mai ai biết.
Lan nhìn ông, rồi nhìn ra
hồ:
- Hồ gì mà chỉ thấy mây và
nước. Nếu chú không nói thì Lan lại nghĩ Chicago ở cạnh biển.
- Đây là hồ Michigan, một
trong 5 hồ lớn ở Bắc Mỹ, gồm các hồ Superior, Huron, Erie và Ontario. Cả 4 hồ này,
Mỹ và Canada, mỗi nước được một nửa hồ, vì hồ ở giữa biên giới hai nước. Hồ
Michigan chạy dài lên tới gần tới biên giới Canada và đi vòng theo 4 tiểu bang
là Illinois, Wisconsin, Indiana và Michigan. Theo hướng Lan nhìn về phía đông
qua bên kia hồ là tiểu bang Michigan.
- Hồ Michigan làm tăng vẻ
đẹp bát ngát của Chicago. John đã đưa Lan lên tòa building cao nhất nước Mỹ,
Sears Tower, và Lan đã thấy được cái đẹp này.
Ông Bình gật đầu:
- Lan dùng chữ bát ngát
thật đúng. Vào những ngày lộng gió mà Chicago là thành phố gió, Windy city,
đứng đây sẽ thấy hồ mênh mông đầy sự đe dọa với sóng cuồn cuộn bất tận như sóng
đại dương. Còn vào mùa hè, dọc bờ hồ, người đông như kiến, theo ước lượng có
ngày lên tới cả triệu người. Mình đang ở mùa đông, nhưng hôm nay nắng, ít lạnh,
nên chú đưa Lan xuống thăm khu vực người Tàu lập nghiệp ở Chicago cả trăm năm
trước, Chinatown cũ, ở phía nam Chicago. Ông mở máy, cho xe ra đường Foster,
rồi đi vào đường bờ hồ.
- Đường này đẹp chú ạ. Một
bên building cao ngất, đủ màu sắc, một bên hồ trong xanh – Lan chỉ ra phía bãi
cát dọc theo hồ: Chắc giải cát kia vào mùa hè sẽ đầy người.
- Đường này tên là
Lakeshore Drive, chạy dọc bên ngoài Downtown và hồ. Bờ hồ ở đây không cao như
như chỗ mình tập lái xe, lại có bãi cát thoai thoải chạy ra xa như bãi biển,
nên mùa hè là nơi vui thú của dân Chicago: Tắm, phơi nắng và đi dạo.
- Chú có thường tới đây
không?
Ông lắc đầu:
- Chú không thích chỗ đông
người mà cũng chưa bao giờ tắm ở hồ. Hè và thu, có đi dạo là đi ở chỗ mình tập
xe. Khu đó, công viên rộng, hồ sâu, đường bờ hồ cao. Có khi chú ngồi cả giờ
nghe sóng ào ào đập vào vách đá dưới chân mình... Tiếng hát của hồ hay tiếng
than của biển – Môi ông mấp máy nói nhỏ, rồi im lặng chú ý đoạn đường hay lầm
lẫn mỗi lần vào Chinatown.
Đi thêm trên một mile, ông
rẽ phải mấy lần ở những đoạn đường ngắn. Khi rẽ trái vào được Cermark, ông thở
phào:
- Quãng đường phía ngoài
phức tạp nên hay quên, vì mỗi năm chú cũng chỉ xuống đây vài lần mua trà. Bây
giờ thì tới rồi. Chừng 15 phút sau, ông rẽ phải vào một đường ít xe, và Lan
thấy tấm biển “Welcome to Chinatown”.
Ra khỏi sân đậu xe, Lan
hỏi:
- Trên mấy đường quanh đây
không còn chỗ đậu xe hở chú?
- Giờ này thì khó lắm,
đường nào cũng đầy xe. Công đi tìm và tránh xe trên mấy con đường nhỏ còn mệt
hơn là tốn mấy đồng vào bãi đậu – Ông cười nói, rồi hỏi: Lan thích ăn dim sum
hay ăn mì?
- Ăn mì, chú ạ. Dim sum
béo quá.
- Dim sum và mì ở đây nổi
tiếng, nhất là dim sum. Chú có mấy người bạn ở ngoại ô, cách Chicago 6, 7 chục
miles mà mỗi Weekend đều vào đây ăn rồi mới xuống chợ Argyle.
- Khu Argyle cũng có mì và
dim sum. Vậy là họ chê dim sum của Chinatown mới.
- Có thể họ quen vị ở dưới
này hơn. Còn chú thì thấy chỗ nào cũng vậy – Ông nói rồi cầm tay Lan theo đoàn
người băng qua lộ để vào đường Wentworth.
Bước lên lề đường, Lan
nói:
- Bước lên đây là thấy
chất Tàu: Chữ Tàu, tiếng Tàu và màu sắc chói chang.
- Đây là con đường chính
của Chinatown, cũng như đường Argyle, khu thương mại Việt Nam ở Uptown. Đi thêm
chừng 200 mét, ông cầm tay Lan đi vào một tiệm rộng đầy khách. Hai người đi tới
chiếc bàn vuông ở góc phòng.
- Ở đây có đủ loại mì: mì
vằn thắn, mì vịt quay, mì xá xíu, mì sào dòn, mì thập cẩm...
- Mì vằn thắn, chú ạ.
Vừa lúc cô tiếp viên đến,
ông cầm tấm menu, chỉ vào hàng chữ Wonton Noodle Soup:
- Please give me two bowls
and hot tea.
Khi cô tiếp viên bước đi,
Lan nói:
- Vào đây lại tưởng là vào
mấy tiệm mì của Tàu ở Sài Gòn, toàn màu đỏ với kim tuyến vàng và sự ồn ào.
- Tiệm mì này mở cửa suốt
ngày đêm. Cách đây 2 năm, chú từ thành phố Detroit tiểu bang Michigan về trong
đêm nên ghé đây ăn mì. Hai giờ đêm mà vẫn đầy người với tiếng nói cười – Ông
chỉ ra ngoài, đường Wentworth, đoạn này dài chừng 7, 800 mét. Tất cả hai bên
đường là cơ sở kinh doanh, buôn bán, tiệm sách, nhà in, báo chí, tiệm ăn, siêu
thị... Vào đây là thấy mình lạc vào một khu Tàu, từ cửa hàng cho đến khu cư dân
– Ông chỉ ra phía cửa: Lan coi, bàn thờ ông thần tài.
- Tiệm mì Hon Kee và chợ
Mỹ Á ở khu Argyle cũng vậy – Lan ngừng lại khi người tiếp viên đặt cái khay
xuống bàn, rồi bưng 2 tô mì để trước hai người và nói nhanh: Thanks for your
coming.
- Thank you – Lan đáp lại.
Ông Bình nhìn hai tô mì
bốc hơi thơm:
- Vậy là hôm nay mình đi
trên 40 miles để ăn mì Thất
Bảo.
4
Từng đoàn người lũ lượt đi
về hướng nhà hàng Furama trong tiếng nói, Lan nghe những lời chào: Năm mới, năm
mới với tiếng cười.
Lan nắm tay ông
Bình:
- Năm nào Hội Tết cũng tổ
chức ở Furama, hở chú?
- Cả chục năm rồi. Hội Tết
được tổ chức ở lầu 2. Hội trường sang trọng có thể chứa được cả trên ngàn
người.
Ra khỏi thang máy, Lan
thấy một rừng người. Giữa hội trường, những hàng ghế mấy trăm cái đã kín người.
Người ta đi lại, chen nhau ở vòng ngoài và vây quanh những gian hàng bán đồ ăn.
Lan dừng lại trước chiếc bàn có mấy hàng chữ: Mời quí vị ghi tên thi trình diễn
áo dài và thi hát, hỏi ông:
- Năm nay có thi trình
diễn áo dài và thi hát hở chú?
- Năm nào cũng có hai mục
này mà là tiết mục ăn khách nhất.
Ông Bình dẫn Lan đi quanh
một vòng, rồi dừng lại khu triển lãm hình ảnh những hoạt động của Cộng Đồng
trong năm, khu giới thiệu những người đấu tranh cho dân chủ trong nước, những
tù nhân lương tâm. Lan nhặt một sấp tài liệu nói về Trần Huỳnh Duy Thức, Đỗ thị
Minh Hạnh, Điếu Cày Nguyễn Văn Hải, Tạ Phong Tần..., rồi tới khu thi cờ tướng,
khu thư pháp và vẽ truyền thần. Tới khu có mấy vị cao niên đang uống trà, ông
Bình nói: Chỗ này là chỗ của các vị bô lão, tiên, thứ chỉ ở đình làng Việt Nam
ngày xưa. Ngày xưa, các cụ chủ trì lễ đình, bây giờ các cụ ở đây ngồi tiếp
khách cao niên đi Hội Tết. Nghe ông nói, Lan mới để ý đến bình trà, rượu và hộp
mứt trên mấy cái bàn vuông với ghế dựa.
Ở cạnh khu cao niên là một
hội trường lớn thứ nhì. Qua chiếc cửa lớn, thấy bên trong đầy người, Lan kéo
tay ông Bình tới gần cửa để nhìn vào thì thấy người ta chen nhau tụ quanh những
cái bàn dài. Ông Bình cười: Phòng bầu, cua, cá, cọp để khách thử thời vận đen
đỏ đầu năm. Tết đi liền với truyền thống cờ bạc.
Khi đến ngồi vào ghế ở
phía trước sân khấu, Lan nói với ông là ra ngoài một lúc và khi trở lại Lan đi
cùng vợ chồng người bạn với đứa con gái khoảng 7, 8 tuổi và John, hôn phu của
Lan mà ông đã gặp mấy lần tại nhà khi anh ta đến đưa Lan đi chơi. Ông đứng dậy
chào bắt tay John: Welcome to the Việt Nam Tết Festival, bắt tay Định, chồng
của bạn Lan: Chúc anh chị và cháu gái một năm mới an lành, thịnh vượng.
Định đáp lại: Vợ chồng
Định cũng xin chúc chú như vậy.
Ông Bình lấy trong túi ra
một xấp bao bì đỏ, đưa cho mỗi người một bao: Ở Việt Nam thì chỉ mừng tuổi cho
trẻ nhỏ, ở Mỹ thì xin mừng tuổi cả người lớn – Khi đưa bao lì xì cho Lan và
John, ông nói: Cầu chúc Lan và John năm mới đạt được điều mong ước với niềm vui
lớn. Ông xếp cho Lan ngồi cạnh John, đến bạn Lan, cháu gái, và Định ngồi cạnh
ông.
Bỗng tiếng pháo nổ chát
chúa trên sân khấu làm mọi người giật mình. Lan nhìn lên, băng pháo treo ở cây
mai lớn ở trước sân khấu đang lóe sáng với những tiếng nổ liên tục... Khi tiếng
pháo dứt, một người trẻ điều khiển chương trình ra đứng trước micro:
- Xin quí vị đứng dậy
nghiêm chỉnh làm lễ chào quốc kỳ Mỹ, Việt. Đoàn ca lên sân khấu.
Từ phía sau, 5 thanh niên
quần đen, áo trắng và 5 thanh nữ quần trắng áo dài vàng đi theo hàng một ra
đứng trước sân khấu, ở giữa hai giá quốc kỳ Mỹ và cờ vàng ba sọc đỏ.
- Nghiêm. Quốc kỳ Mỹ...
Quốc ca... Âm thanh The Star Spangled Banner vang lên từ chiếc máy CD.
- Quốc kỳ Việt Nam....
Quốc ca... Người điều khiển chương trình bắt giọng: Này công dân ơi... và 10
người trẻ trên sân khấu cất cao giọng kéo toàn thể hội trường hát theo...
Lan nhìn lên hàng cờ trên
sân khấu, người nổi gai ốc theo với tiếng hát của cả ngàn người. Chưa bao giờ
nàng trải qua sự xúc cảm như bây giờ.
Khi tiếng hát dứt, tiếng
người điều khiển lại vang lên:
- Phút mặc niệm để tưởng
nhớ anh hùng, tử sĩ đã vì nước vong thân, tưởng nhớ đồng bào đã bỏ mình trên
rừng biên giới, trên biển cả trên đường đi tìm tự do. Phút mặc niệm bắt đầu.
Lan cúi xuống khi âm thanh
bản Chiêu Hồn Tử Sĩ vang lên và người nàng lại nổi gai ốc.
- Phút mặc niệm chấm dứt.
Xin mời qúy vị an toạ.
Sau làn sóng rào rào khắp
hội trường, tiếng người điều khiển lại vang lên:
- Xin giới thiệu qúy vị, bà
Trần Lương Ngọc, chủ tịch Hội Đồng Đại Diện Cộng Đồng Người Việt Tự Do
Illinois, đọc diễn văn khai mạc Hội Tết Nhâm Thìn, 2012. Xin mời bà Trần Lương
Ngọc.
Bà chủ tịch cộng đồng
người cao thuôn thả, áo dài vàng nhạt, lên sân khấu cúi đầu chào với tiếng vỗ
tay của cả hội trường. Sau lời chúc năm mới quí vị quan khách và đồng hương, bà
tường trình ngắn về những sinh hoạt chính trị, văn hóa, y tế và kinh tế của
cộng đồng trong năm. Cuối cùng bà tuyên bố khai mạc Hội Tết năm Nhâm Thìn. Sau
lời tuyên bố khai mạc Hội Tết, tiếng pháo trên cây mai lại nổ. Những tia lửa
với xác pháo tung bay trên sân khấu.
Tiếng người điều khiển
chương trình lại vang lên:
- Tới giờ lễ tổ. Xin mời
bác Phạm Thanh.
Ông Thanh mặc áo dài đỏ,
đội khăn xếp đỏ, lên sân khấu với một thanh niên. Anh thanh niên giúp ông đốt
nhang, rót rượu, rót trà, rồi đứng sang bên, trong khi ông vái, cắm nhang vào
bát nhang, rồi quỳ lạy trước bàn thờ tổ.
Ngồi cạnh John nên mỗi
tiết mục Lan đều nói ít điều về ý nghĩa cho John hiểu. John nói là sống ở gần Chicago
và chơi thân với gia đình Định, nhưng John không biết những sinh hoạt văn hóa
của cộng đồng người Việt ở đây. Chỉ biết tết Việt Nam khi gia đình Định mời đến
với một bữa ăn gồm nhiều món như chả giò, thịt heo kho trứng, giò lụa, thịt
đông và bánh chưng. Theo John thì những món đó ngon, nhưng làm mất nhiều công
và thì giờ. Lan cho biết là trong đó có thứ tự nấu, có thứ mua và nói thêm,
việc nấu ăn cũng là niềm vui của đa số phụ nữ Việt, nếu họ có thì giờ. Lan đùa
là sau này về sống với John, nàng chưa biết là sẽ bị Mỹ hóa hay John sẽ bị Việt
hóa. John cười nói: Lan không nên Mỹ hóa, vì John xin tình nguyện để được Việt
hóa.
Lan đưa tay bịt miệng để
tiếng cười khỏi bật ra, khi nghe tiếng:
- Xin thông báo qúi vị,
sau đây là chương trình thi trình diễn áo dài. Xin quí vị trong Ban Giám Khảo
lên hàng ghế trước sân khấu.
Cùng lúc ấy hàng chục
thanh niên đã lên sân khấu khiêng bàn thờ để xuống phía sau và hai giá cờ Mỹ,
Việt để xuống phía dưới sân khấu. Ông Bình đứng dậy nói: Bây giờ tới việc của
tôi. Rồi đi lên ngồi vào chiếc piano ở góc cuối sân khấu. Nhìn xuống Ban Giám
Khảo, gồm 5 vị, 2 nữ, 3 nam, người nào trên tay cũng 1 xấp giấy với cây bút,
ông mỉm cười khi thấy vẻ mặt trịnh trọng của cả 5 người. Đã 4 năm, ông làm việc
đệm đàn cho chương trình trình diễn áo dài và năm nào Ban Giám Khảo cũng không
thống nhất được với nhau về số điểm và thứ hạng của mấy người trúng giải. Cuối
cùng phải dùng đến giải pháp tương nhượng.
Tiếng của người điều khiển
vang lên:
- Ban Giám Khảo xin công
bố 3 tiêu chuẩn với 3 loại điểm: Thứ nhất là dáng người, thứ nhì là dáng đi và
thứ ba là nghệ thuật phô diễn những nét đẹp, quyến rũ của áo dài... Chương
trình thi trình diễn áo dài bắt đầu... Xin mời cô Nguyễn thị Thu Thủy, sinh
viên đại học Northern Illinois.
Những tiếng vỗ tay theo
Thu Thủy lên sân khấu. Thu Thủy dáng thanh, mặc áo dài xanh dương, tóc xõa
lưng, vào giữa sân khấu cúi chào, rồi xoay một vòng cho 2 cánh áo dài vờn lên.
Thủy đi vòng quanh sân khấu, tới mỗi góc, cô đứng lại, rồi mới xoay nhanh về
phải hay trái để đi tiếp, và mỗi bước xoay đều cuốn tà áo bay lên. Đi hết 3
vòng, cô đi vào giữa sân khấu cúi chào với tiếng vỗ tay của cả hội trường.
- Xin mời cô Cao Thị Thu
Cúc, sinh viên đại học Loyola. Thu Cúc dáng thuôn thả đài các, tóc buông xõa,
quần áo lụa trắng. Cúc đi tự nhiên, đôi khi ngừng lại, ngước nhìn lên, vươn tay
lên cao như với một cành hoa. Vòng đầu, Cúc đi thong thả, đến vòng thứ 2 và 3
đi nhanh và cánh áo dài vờn lên theo những bước chân. Rồi bất ngờ, cô vòng ra
giữa sân khấu, bước chậm lại, cúi chào với khuôn mặt phúc hậu nhu mì.
Trong tiếng vỗ tay có
tiếng nói lớn: Đi thêm vài vòng nữa, đẹp lắm.
- Xin mời cô Lê thị Tâm,
nhân viên nhà băng Chase, Chicago. Tâm người tầm thước đầy đặn, tóc uốn cuộn
vào gáy, mặc áo dài huyết dụ, quần trắng. Cô làm dáng nhiều trong bước đi, nên
quên mất những động tác phô diễn hai cánh áo dài. Sau Tâm là 2 cô nữa, nhưng cả
hai đều thiếu sự linh động trong việc tạo ra những động tác của riêng mình. Các
cô chỉ biết đi quanh, xoay người, lập lại một số động tác của mấy lần trước nên
thiếu tự nhiên.
Ông Bình đã xúc động nhìn
theo những bước đi. Vì bước đi nào hai cánh áo dài cũng tạo dáng tha thướt như
giải lụa. Và theo từng bước đi, thân thể của các cô đã bộc lộ sự khêu gợi từ
cánh áo phất phơ và chiếc quần hờ hững. Theo dòng những bước chân với hai cánh
áo vờn lên, hạ xuống, ông đã biểu lộ sự xúc động qua những ngón tay trên phím
dương cầm. Ông bỗng giật mình khi nghe tiếng: Xin mời cô Trần Quỳnh Lan.
Lan bước lên sân khấu,
nhìn ông mỉm cười, rồi bước ra giữa sân khấu cúi chào và xoay một vòng cho cánh
áo dài cuốn lên. Chiếc áo xanh dương và hai ống quần trắng quyện vào tà áo và
đôi chân theo những bước đi. Lan đi vòng sân khấu với những động tác bất chợt
đứng lại và xoay nhanh làm tà áo cuốn lên để lộ cả một bên đùi lên đến mông,
hiển lộ nét quyến rũ và lẳng của tà áo dài khi đi trên đường lộng gió. Tự trong
góc, Lan bước ra giữa sân khấu, cúi xuống như cúi nhặt một vật gì, với tay nâng
tà áo, hiển lộ nét khêu gợi của thân áo ở chỗ xẻ tà tam giác với khuôn ngực
vươn cao. Rồi Lan đứng dậy bước nhanh, tay đỡ tà áo vờn lên...
Bàn tay ông Bình đã chạy
trên bàn phím để theo kịp những bước đi, chợt nhanh, chợt chậm, chợt dừng của
Lan. Ông ngạc nhiên trước những động tác rất tự nhiên qua bước đi, Lan đã đưa
được những nét đẹp và quyến rũ nửa kín, nửa hở của hai tà áo lên sân khấu. Và
khi Lan bước xuống với những tiếng vỗ tay và huýt gió, bàn tay ông vẫn lướt
trên những hòa âm của Tà Áo Cưới.
Khoảng 20 phút sau, người
điều khiển chương trình đến trước micro:
Kính thưa quí vị, Ban Tổ
Chức xin công bố 3 người đoạt giải của cuộc thi trình diễn áo dài:
- Thứ nhất, cô Cao thị thu
Cúc, giải 3 với 500 đô la.
- Thứ nhì, cô Nguyễn thị
Thu Thủy, giải nhì với 700 đô la.
- Thứ ba, cô Trần Quỳnh
Lan, giải nhất với 1000 đô la.
Cả hội trường như bùng vỡ
với tiếng vỗ tay cùng những tiếng hú.
Nhìn xuống hội trường, ông
Bình thấy John và vợ chồng Định đứng dậy bắt tay Lan.
Sau khi 3 cô trúng giải
lên sân khấu nhận giải từ tay bà chủ tịch cộng đồng, tiếng người điều khiển lại
vang lên:
- Kính thưa quí vị, tiếp sau
đây là chương trình thi hát. Xin mời quý vị trong Ban Giám Khảo lên hàng ghế
trước sân khấu.
Nhìn xuống Ban Giám Khảo,
ông Bình nhận ra 5 người quen, gồm nhạc sĩ Vũ An, 4 ca sĩ – 1 nam, 3 nữ ở
Chicago, hàng năm vẫn làm giám khảo cho chương trình thi hát.
- Thưa quí vị, chương
trình thi hát bắt đầu. Xin mời anh Lê Nghĩa, sinh viên đại học Devry. Anh Nghĩa sẽ hát bản Phiên Gác Đêm Xuân của
Trần Thiện Thanh.
Nghĩa lên sân khấu cúi
chào, bước mấy bước theo nhạc dạo, rồi cất tiếng: Đón giao thừa một phiên gác
đêm, chào xuân đến súng xa vang rền... chỉ hai câu đầu, ông Bình đã thấy sự
điêu luyện và truyền cảm của giọng hát. Và ông nhìn Nghĩa, ngạc nhiên là một
sinh viên hơn 20 thì chắc phải sinh
trưởng ở Mỹ mà sao lại có giọng hát như một ca sĩ Việt Nam. Nghĩa đi lại say
sưa theo tiếng hát qua dáng điệu và đôi tay - Ngồi ngắm mấy nóc chòi canh mà
nhớ chiếc bánh ngày xuân... Ông Bình đã kết bản nhạc từ thời còn ở Việt Nam.
Rồi những năm ở Mỹ, ông thường nghe Hà Thanh và Thanh Tuyền hát. Bây giờ lại
gặp một giọng ca mới, ông hát nhỏ theo bạn ca sĩ sinh viên: Thì đừng đến xuân
ơi... Tiếng “ơi” được dương cầm đưa đi xa, trong khi Nghĩa cúi chào trong tiếng
vỗ tay vang dội.
Sau Lê Nghĩa là cô Trần
Thu Vân hát bản Anh Cho Em Mùa Xuân, cô Tô Thị Oanh hát bản Nếu Xuân Này Vắng
Anh, và anh Trương Thìn hát bản Xuân Và Tuổi Trẻ. Cả ba giọng không có gì đặc
sắc, nhưng ông chăm chú vào cách diễn tả và dùng tiếng đàn để che lấp những chỗ
yếu kém của giọng hát.
Người thứ năm là cô Lê
Ngọc Trân, sinh viên đại học Chicago, ca bản Em Đến Thăm Anh Một Chiều Mưa của
Tô Vũ. Với áo dài màu tím hoa cà và áo len tím thẫm, Ngọc Trân đã làm dịu khung
cảnh náo nhiệt trong hội trường, khi cô bước mấy bước theo tiếng đàn, rồi dịu
dàng: Em đến thăm anh một chiều đông. Em đến thăm anh một chiều mưa, mưa dầm
dề, đường trơn ướt tiêu điều... Giọng ngọt ngào như màu áo, ông Bình nghĩ và
ngạc nhiên là Ngọc Trân, ở lứa tuổi 18, đôi mươi, sinh trưởng ở Mỹ mà lại tìm
đến bản nhạc của lớp người mấy thế hệ trước. Nhìn Ngọc Trân bước đi với tiếng
hát, ông như đang nghe Mộc Lan, Châu Hà, và cảm nhận là Ngọc Trân đã nhập được
vào tình ý của bản nhạc: Có hay lúc em về, gót chân bước reo âm thầm, trên
đường một mình ngoài mưa, mưa như mưa trong lòng anh, lòng bồi hồi nhìn theo
chân em chìm trong ngàn xanh... Ngọc Trân đứng lại, nhìn xuống hội trường: Ta
ước mơ một chiều thêu nắng, em đến chơi quên niềm cay đắng và quên đường về... Ông
Bình bỏ phím đàn, vỗ tay theo tiếng vỗ tay vang dội trong hội trường.
Tiếp sau Ngọc Trân là Vũ
Bản, một ông trung niên, ca bản Nỗi Lòng Người Đi của Anh Bằng. Ông Bản cúi
chào khán giả, rồi theo nhạc cất tiếng: Tôi xa Hà Nội năm lên mười tám khi
vừa biết yêu. Bao nhiêu mộng đẹp yêu đương thành khói tan theo mây chiều...
Ông Bình thầm nghĩ: Lại gặp một giọng truyền cảm điêu luyện. Vũ Bản nhìn ra hội
trường: Hà Nội ơi, nào biết ra sao bây giờ. Ai đứng trông ai ven hồ khua nước
như ngày xưa... Ông Bình đã nghe nhiều ca sĩ ca bản Nỗi Lòng Người Đi và bây
giờ tưởng như mình gặp lại tiếng hát Sĩ Phú... Những ngón tay trên bàn phím đi theo
xúc cảm của Vũ Bản: Sài Gòn ơi, Mộng với tay cao hơn trời, tôi hái hoa tiên
cho đời để ước mơ nên đẹp đôi – Vũ Bản cúi chào trong tiếng vỗ tay vang
dội.
Ông Bình sửng sốt khi
nghe: Kế tiếp là cô Trần Quỳnh Lan. Quỳnh Lan sẽ ca bản Bài Thơ Hoa Đào của Hoàng
Nguyên. Sau lời giới thiệu, người điều khiển chương trình bước đến bên piano:
Quỳnh Lan vừa mới ghi tên nên Ban Tổ Chức không có bản Bài Thơ Hoa Đào. Ông
Bình cười nói: Không sao, bản này tôi biết.
Quỳnh Lan tới bên ông Bình
nói nhỏ: Thấy vui nên Lan liều, rồi mới ra giữa sân khấu cúi chào. Cô bước một
vòng theo tiếng nhạc, tay phe phẩy như đánh nhịp: Ngày nào dừng chân phiêu lãng
khách tới đây khi hoa đào vương lối đi, mầu hoa in dáng trời, tình hoa lưu
luyến người, bồi hồi lòng lữ khách thấy chơi vơi... Ông Bình ngạc nhiên, Mấy
tháng qua ông chưa từng nghe Lan hát một câu hay nói về nhạc, chỉ ngồi nghe ông
đàn. Sao hôm nay bỗng dưng lên thi hát và giọng Lan như giọng của một ca sĩ
chuyên nghiệp... Tay ông lướt trên bàn phím theo tiếng hát: Ôi, Đà Lạt là
mơ, giấc mơ tiên nữ giáng xuống trần, tóc mây buông lơi tha thướt bên hồ, đợi
tình quân đến trong giấc mơ... Giọng đầy tiềm lực, lên cao, xuống thấp rất
ngọt và tự nhiên. Ông đã nghe hầu hết những ca sĩ thế hệ cũ cũng như mới hát
bản này. Nay nghe Lan, ông gặp lại giọng của Lệ Thanh với thuật luyến láy và
nũng nịu. Lan bước một vòng với cánh áo dài quấn quít hai ống quần, rồi ngừng
lại giữa sân khấu: Nhưng rồi mùa hoa tàn, người hoa sao vắng mãi, sao chiều
lòng mong chờ, đường hoa sao hững hờ để lòng lữ khách cất bước đi nhớ
hoa nở trên má ai, mầu hoa in trên má làm lữ khách lưu luyến mãi Đà Lạt ơi...Quỳnh
Lan cúi xuống trong tiếng nhạc và tiếng vỗ tay vang dội hội trường.
Trước khi xuống sân khấu,
Lan đến bên piano: Cám ơn chú. Ông Bình đứng dậy bắt tay Lan: Đã lâu lắm chú
mới được nghe Bài Thơ Hoa Đào với nghệ thuật luyến láy điêu luyện.
Khoảng 20 phút sau, người
điều khiển chương trình lên tiếng:
- Kính thưa quí vị, Ban Tổ
Chức xin công bố kết quả cuộc thi hát với ba giải:
- Thứ nhất, ông Vũ Bản,
giải ba với 300 đô la.
- Thứ nhì, cô Ngọc Trân,
giải nhì với 500 đô la.
- Thứ ba, cô Trần Quỳnh
Lan, giải nhất với 700 đô la.
Hội trường như vỡ tung với
tiếng vỗ tay và tiếng hú.
- Xin mời ông Vũ Bản, cô
Ngọc Trân và Quỳnh Lan lên sân khấu nhận giải.
Ông Bình và Lan vừa trở về
chỗ thì bà Lương Ngọc, chủ tịch cộng đồng, đến tươi cười:
- Năm mới chúc anh mạnh
khỏe, nhiều may mắn. Xin cám ơn anh đã đàn cho 2 cuộc thi.
- Tôi cũng xin chúc chị
cùng gia đình một năm mới an lành và thăng tiến. Nhân tiện xin giới thiệu chị,
Quỳnh Lan là cháu tôi mới ở Việt Nam qua.
- Vui vậy ư – Bà Lương
Ngọc cầm tay Lan – Cô cháu anh thật tuyệt vời. Tôi chưa nghe ai hát Bài Thơ Hoa
Đào truyền cảm như cô. Rồi nghệ thuật trình diễn áo dài nữa, phá cách, không đi
vào khuôn nếp cũ, sinh động và biểu lộ được những nét đẹp ẩn tàng của chiếc áo
dài. Cám ơn Quỳnh Lan đã đem lại cái đẹp cho Hội Tết.
Lan đáp:
- Cám ơn bà quá khen. Thấy
hội tết vui nên Lan liều, không ngờ lại được giải.
Bà Lương Ngọc nhìn ông:
- Cũng như mọi năm, 8 giờ
tối nay, xin mời anh và Quỳnh Lan đến nhà ăn tết. Có điều xin báo trước là tôi
muốn được nghe Quỳnh Lan hát thêm.
Ông Bình đáp:
- Cám ơn chị, chúng tôi sẽ
đến.
Khi bà Lương Ngọc bước đi,
ông Bình nói với vợ chồng Định: Hội Tết sẽ kéo dài tới 6 giờ với một số chương
trình như Lotto, trình diễn võ thuật Vovinam và chương trình ca nhạc của một số
ca sĩ ở Chicago và vùng phụ cận, cả mấy tiểu bang gần Chicago như Iowa,
Michigan và Indiana. Bây giờ xin mời anh chị và John đi ăn phở. Rồi sau đó về
hay ở lại, tùy quí vị. Cả toán đứng dậy theo ông ra cầu thang. Ông Bình mỉm
cười nhìn Lan khi nghe tiếng người chủ trì Lotto ngân nga:
- Chồng chê thì mặc chồng
chê,
Ăn đồng kẹo kéo chồng mê
đến già... Nó là con số... con số mười ba.
- Cả hội trường chơi Lotto
hở chú?
- Cả hội trường. Lotto sẽ
kéo dài tới 6 giờ. Xen kẽ vào đó có một số chương trình khác, nhưng chính yếu
là ca nhạc.
Định lên tiếng:
- Vậy Hội Tết ở đây là
đánh bạc và ca nhạc.
- Chỉ có thế mà hội trường
lúc nào cũng đầy người. Toán này xuống thì toán khác lên – Ông cười nói, rồi
chỉ vào một toán cả mười mấy người vừa bước lên lề đường: Anh thấy đó, chúng ta
đi thì lại có toán khác tới.
5
Quỳnh Lan rót trà ra 2
tách, rồi nhìn ông Bình:
- Thưa chú, sáng mai Lan
sẽ đi với John xuống Springfield để John giới thiệu với cha mẹ và tiện thể thăm
mấy di tích lịch sử của tổng thống Lincoln.
- Vậy là việc của Lan sắp
xong, chú mừng cho Lan. Một ca sĩ Việt Nam về làm dâu miền đất dựng nghiệp của
Lincoln, vị tổng thống vĩ đại của nước Mỹ. Thật đẹp.
Lan cúi xuống cười che dấu
sự e thẹn, rồi hỏi:
- Ông ấy vĩ đại vì cái gì
chú?
- Lincoln vĩ đại về hai
việc. Thứ nhất là ông đã hủy bỏ chế độ nô lệ người da đen của nước Mỹ. Một việc
rất khó, vì tới giữa thế kỷ 19, thời Lincoln, số nô lệ da đen ở những tiểu bang
miền Nam đã lên tới 3 triệu trong khi người da trắng chỉ có 6 triệu và chế độ
nô lệ đã được ghi trong Hiến Pháp. Thứ nhì là đã cứu được chế độ Liên Bang
thống nhất (Union) của Mỹ. Vì sau khi ông đắc cử tổng thống năm 1860, 11 tiểu
bang miền Nam muốn duy trì chế độ nô lệ nên đã ly khai, tách ra thành lập một
Liên Bang mới gọi là Confederacy. Lincoln cương quyết duy trì sự thống nhất của
Liên Bang Union. Từ đó tạo thành cuộc nội chiến giữa Miền Bắc, gồm những tiểu
bang tự do không có nô lệ và Miền Nam. Cuộc nội chiến kéo dài 4 năm, từ 1861
đến 1864 với sự chiến thắng của quân đội Miền Bắc – Ông ngừng lại một lúc rồi
tiếp: Nhân chuyện này chú nói thêm một điều là chính quyền đảng trị của Việt
Nam thường tự xưng là nhà nước của dân, do dân, và vì dân. Tất nhiên chúng ta
hiểu là họ đã làm ngược lại với chữ đảng, nhưng cần biết thêm là mấy ông nhà
nước Việt Nam đã lấy những chữ đó từ câu kết trong bài diễn văn của Lincoln đọc
trong lễ khánh thành nghĩa trang Quân Đội Gettyburg, vùng đất đẫm máu nhất
trong trận chiến kết thúc cuộc nội chiến – Ông tới kệ sách lấy một cuốn, nhìn
qua mục lục, rồi giở tới một trang: Đây, Lan nghe câu đó như sau: And that this
nation, under God, shall have a new birth of freedom and that government of the
people, by the people, for the people, shall not perish from the earth.
- Government of the
people, by the people, for the people...Nhà nước của dân, do dân, vì dân...,
Lincoln hủy bỏ chế độ nô lệ da đen và giữ được sự thống nhất của nước Mỹ - Lan
lẩm bẩm như học bài, rồi hỏi: Chú đã tới Springfield lần nào chưa?
Ông gật đầu:
- Chú đã xuống đó một lần
để thăm mấy di tích lịch sử của Lincoln, gồm ngôi mộ và ngôi nhà. Ngôi nhà 2
tầng khá lớn với nhiều đồ đạc được giữ nguyên vẹn như giường, bàn ghế và nhiều
đồ dùng khác. Springfield là thủ phủ của tiểu bang Illinois, nhưng là thành phố
nhỏ. Trên mấy con đường quanh ngôi nhà của Lincoln, ngoài mấy nhà hàng fastfood
của Mỹ như Mcdonald, Kentucky, duy nhất có một tiệm ăn Tàu – Ông ngừng lại một
lát: Về làm dâu miền đất của Lincoln thì rồi sẽ thành thổ công của Springfield.
Nhưng có một điều chú muốn nói là trong vài năm nữa quen đồ ăn Mỹ, Lan sẽ quên
nghệ thuật nấu món ăn Việt Nam.
Lan cười:
- Hôm ở hội tết nói chuyện
về ăn uống, John bảo là muốn được Việt hóa. Như thế Lan sẽ không biết nấu đồ ăn
Mỹ thì đúng hơn.
Ông lắc đầu:
- Đó là nói cho vui, chớ
người Mỹ không ăn được những món ăn truyền thống Việt Nam. Chẳng hạn mấy món
như canh chua cá catfish, đậu hũ chiên chấm tương bần, cá kho tộ, rau muống sào
tỏi mà Lan thường nấu thì ít người đạt được, nhưng về với John thì hết. Vì thế
chú tiếc.
Lan cúi xuống có vẻ thẹn:
- Chú quá khen, chớ Lan
chỉ nấu bình thường thôi.
- Bình thường được như cô
mà mở tiệm ăn thì sẽ hốt hết khách của mấy nhà hàng ở Argyle. Chú thường ăn
canh chua ở nhà hàng Thái bình và Ba Miền và chỉ thấy chua chớ không có mùi
thơm của canh chua ở Việt Nam. Còn rau muống sào thì dươn và dai chớ không thơm
và mềm.
Ông Bình nâng tách trà
uống cạn, rồi nói:
- Chú cũng thường nấu canh
chua với đủ thứ như me, cà chua, đậu bắp, nhưng chỉ chua chớ không có mùi thơm
như canh chua Lan nấu. Bí quyết ở đâu, để lại cho chú rồi hãy về Springfield.
- Chú nói như Lan có bí
kíp như truyện Kim Dung... Thật ra thì hơn 20 sống với cha mẹ, Lan đi học, rồi
đi làm, đôi lúc phụ mẹ chớ không nấu. Tới khi sắp lấy chồng mẹ mới chỉ cho một
số món. Nhưng chưa có ai khen, chỉ có chú, nên Lan sẽ ghi lại cho chú những
điều mẹ dạy.
Ông nhìn Lan:
- Chú muốn nói thêm một
điều nữa là John không thể quen với nước mắm, tương bần, cá kho và rau muống,
nhưng có thể quen với tiếng Việt. Vì thế Lan nên khuyến khích John học tiếng
Việt, vợ dạy chồng thì mau thành thạo, để John có thể nghe và biết tiếng hát
của vợ mình ra sao. Món ăn Việt rồi sẽ quên, nhưng đừng để mất tiếng hát.
- Cám ơn chú. Không biết
nấu ăn và hát có được như chú khen không, nhưng chú đừng lo, vì Elgin về đây có
hơn tiếng lái xe, mỗi tháng Lan sẽ về nấu ăn và hát chú nghe – Lan cười nói,
rồi đứng dậy đi về phòng.
Ông Bình nhìn lên bức ảnh
Biển Động, trầm ngâm về sự hứa hẹn của Lan. Ông không mong Lan thực hiện lời
hứa, vì bao nhiêu năm nay ông đã giảm trừ đời sống tới gần số không, sống đơn
giản và không giao du để giữ sự yên lặng. Quỳnh Lan đến đã phá vỡ mất sự yên
lặng đó. Vì thế ông mong việc kết hôn của Lan mau thành để ông trở về với đời
sống cũ. Vô tình qua một lời khen mà Lan lại nói lên một điều ông sợ. Không thể
nói ra điều này, nhưng ông hy vọng chỉ trong vài tháng sau kết hôn, việc làm,
việc nhà và shopping sẽ nuốt hết thời gian của Lan và lúc đó ông có thể giúp
Lan cởi bỏ lời hứa. Ông đứng dậy đi đến chiếc dương cầm... Bàn tay lướt trên
bàn phím tìm âm thanh của Ta Với Trời Bơ Vơ, Lá Đổ Muôn Chiều, Chiều Trên Phá
Tam Giang, Giọt Nắng Bên Thềm, Có Một Niềm Riêng... Dừng lại trầm ngâm một lúc,
rồi trở về Đà Lạt với Đà Lạt Hoàng Hôn... thì Lan ra phòng khách trong chiếc
robe ngủ màu hồng, đến bên piano, lấy tay đập nhịp rồi cất tiếng: Đứng trên
triền dốc nhìn xuống đồi thông, hàng cây thắm màu đèn lên phố phường. Giờ đây
hơi sương giá buốt, biết ai thương bước cô liêu, một người đi trong sương
rơi... Ông Bình ngạc nhiên, vì từ sau tết Lan chỉ ra phòng khách nghe ông đàn,
thế mà đêm nay lại hát theo đàn. A! lời hứa, ông mỉm cười... Đà Lạt ơi, có
nghe chăng Cam Ly khóc tình đầu dang dở. Đêm xuống Than Thở vang cung
hờn, người đi trong bóng cô đơn... Lan bước đến cạnh ông... Gần nhau xa
nhau mấy nỗi, hỡi quê hương xứ sương rơi, Đà Lạt ơi, Đà Lạt ơi...
Ông Bình cầm tay Lan cảm
động:
- Chưa về Springfield mà
đã thực hiện lời hứa rồi. Cám ơn Lan.
6
Ông Bình để ly rượu
Martell trên cửa sổ, đứng nhìn sân đầy tuyết. Qua ánh đèn đường, tuyết rơi phơi
phới như mưa rào. Những cơn gió thổi tuyết cuộn lên bay ngang như một tấm màn
trắng. Tuyết đi với gió và gió hú từng cơn qua đầu hồi nhà.
Lan ra phòng khách, đến
bên ông:
- Bão tuyết cả đêm như thế
này thì ngày mai tuyết sẽ ngập tới đâu chú?
- Theo dự báo thì trận bão
sẽ kéo dài qua đêm và tuyết sẽ dày khoảng 1 feet . Công sở, trường học đóng cửa. Xe rải muối đã chạy
suốt từ chiều, nhưng tuyết xuống nhiều quá không biết có kịp tan – Ông chỉ ra
sân: Bây giờ tối, chỉ nhìn thấy sân và cây đèn đường, chớ ngày mai Lan sẽ thấy
tuyết phủ đầy mái nhà, hè đường, cây cối. Toàn thành phố là một màu trắng. Đẹp
thì có đẹp, nhưng đi làm thì rất cực và thành phố tốn rất nhiều tiền, hàng trăm
triệu, để xe xúc tuyết chở tuyết ra ngoại ô đổ xuống cánh đồng.
- Xe xúc tuyết cả thành phố, hở chú?
- Xúc tuyết ở những con
đường chính và ở những khu quan trọng, còn ở những con đường nhỏ thì có loại xe
đẩy tuyết vào hai bên đường. Và nhà hai bên đường có bổn phận xúc tuyết trên lề
trong phạm vi nhà mình thành một con đường để người có thể đi lại. Ngày mai khi
tuyết ngừng rơi, chú sẽ xúc từ cửa ra tới cổng thành một đường rộng khoảng 1
mét, rồi sẽ xúc một đường phía trước nhà nối với nhà bên phải và bên trái. Con
đường giữa hai bờ tuyết cao này sẽ kéo dài một, hai tuần hay lâu hơn cho tới
khi có mưa. Được trận mưa lớn chừng 2, 3 tiếng là thành phố sạch như lau, vì
tuyết tan chảy sẽ kéo theo rác xuống sông, xuống cống.
- Thế nắng không làm tuyết
tan hở chú?
Ông lắc đầu:
- Sau khi tuyết rơi, trời
thường rất lạnh nên dù nắng tuyết vẫn đóng băng. Đi phải rất cẩn thận vì dễ té.
Theo thống kê, mỗi mùa đông, số người chết vì té rất cao. Dân xứ tuyết mà vẫn
chết vì tuyết. Chúng ta là dân xứ nóng lại càng phải cẩn thận. Đi chậm và nhìn
kỹ, chỗ nào có băng bóng loáng thì tránh. Mấy trận tuyết trước nhẹ, chỉ kéo dài
mấy tiếng, rồi sau đó một, hai ngày là có mưa, tuyết tan nhanh nên cô không
thấy tuyết đóng băng trên đường, trên sân nhà. Qua trận bão tuyết này cô sẽ
biết rõ xứ tuyết hơn.
Lan nhìn ra sân một lúc,
rồi quay lại nói:
- Sân và đường đầy tuyết
rồi chú ạ. Ngày mai Lan sẽ ra xúc tuyết với chú.
- Gái mười bảy bẻ gẫy sừng
trâu. Mặc ấm rồi thử xúc cho biết – Ông cười rồi cầm ly rượu trở lại ghế salon.
Lan xuống bếp uống nước, rồi lên phòng khách ngồi đối diện với ông:
- Đêm nay chú không đàn?
- Đàn chứ. Những đêm bão
tuyết như thế này, chú đàn nhiều để khỏa lấp sự trống vắng. Vì những ngày bão
tuyết hay mưa bão thì chú cảm thấy ngôi nhà này trống vắng nhiều hơn. Chỉ có
tiếng đàn vang vọng, tràn đầy là có thể khỏa lấp sự trống vắng ấy. Có nhiều lần
chú đã đàn cho tới khi ngủ gục trên phím đàn. Năm nay có Lan nên đêm tuyết này
mới có tiếng người thay cho tiếng đàn – Ông nhìn lên bức ảnh Biển Động, nói
nhỏ: Đã bao nhiêu năm...
Lan nhìn ông rồi cúi xuống
che dấu sự xúc động, khi ngước lên vẫn thấy ông nhìn bức ảnh, mãi một lúc sau
mới cất tiếng:
- Thưa chú.
Ông Bình nhìn Lan, lắng
nghe.
- Thưa chú, John đã quyết
định làm giấy kết hôn vào thứ hai tuần tới. Và sau đó John sẽ đưa Lan ra Hawai
một tuần. Chiều thứ hai hôm đó John sẽ tổ chức một bữa tiệc mời một số bạn thân
bên John, còn Lan thì chỉ có chú và gia đình chị Nhung.
- Chú mừng là Lan sẽ có
đời sống ổn định sớm ở Mỹ. Còn bữa tiệc thì thì xin miễn cho chú. Vì từ bao lâu
nay chú đã tránh tới chỗ tiệc tùng đông người.
Lan nhìn ông một lúc:
- Chú không muốn tới, Lan
không dám ép, nhưng Lan xin được phép thưa hai điều: Trước hết là cám ơn chú đã
giúp Lan, coi Lan là người thân và thứ nhì là muốn biết về cuộc đời cô độc của
chú và bức ảnh Biển Động. Từ chiều đến giờ, nhìn tuyết rơi và nghe từng cơn gió
hú, Lan lại nghĩ về đời sống âm thầm của chú trong ngôi nhà này. Trước đây chú
nói là rồi sẽ hiểu, nhưng cứ nhìn hai bức ảnh, Lan lại đặt ra những giả thuyết
và băn khoăn với nó. Nếu chuyện chẳng có gì bí mật thì xin chú giải sự băn
khoăn này cho Lan.
Ông Bình trầm ngâm một
lúc:
- Ai cũng có chuyện riêng
tư khó nói hay không cần nói, nhưng chúng ta thì có thể nói cho nhau nghe được.
Cám ơn Lan đã quan tâm đến đời sống của chú – Ông ngừng lại uống một hớp rượu
rồi hỏi:
- Trước kia Lan có lên Đà
Lạt vào mùa hoa anh đào bao giờ không?
- Dạ có. Vì làm ở công ty
du lịch nên Lan thường lên Đà Lạt, nhưng đáng tiếc là do việc làm lại các hồ
lớn, nhỏ như Xuân Hương, Than Thở..., rồi do việc khai phá để xây dựng nhà cửa,
nên anh đào trong thành phố còn rất ít. Vì thế hoa anh đào không còn là một
cảnh sắc đặc biệt của Đà Lạt. Bây giờ người ta bán ảnh hoa anh đào nhiều hơn.
Cái danh “anh đào Đà lạt” đã thành dĩ vãng. Nhưng do thích hát nên Lan biết
nhiều bản nhạc viết về Đà Lạt, nhất là hai bản Bài thơ Hoa Đào và Ai Lên Xứ Hoa
Đào.
Ông gật đầu:
- Như thế thì tiếc thật.
Thời chú sau 75, Đà Lạt tiêu điều đi nhiều, nhưng cảnh sắc thiên nhiên chưa bị
phá, nên anh đào vẫn nở tung vào mấy tháng mùa đông trên khắp thành phố, ven hồ
và thung lũng. Bản nhạc và ảnh chỉ ghi lại được một số nét nào đó thôi. Còn khi
mình đi dưới một rặng anh đào hay nhìn màu hồng anh đào nở tung trên một dốc
đồi thì mới thấy và cảm được sự quyến rũ của anh đào trong cái lạnh buổi sáng,
buổi chiều của Đà Lạt. Gia đình chú ở Đà Lạt, lại ở trên đường Pasteur, con
đường vòng dốc thoai thoải có nhiều biệt thự và anh đào, nên vào cuối đông và
đầu xuân, lúc nào hoa anh đào cũng vây bọc quanh mình.
Lan hỏi:
- Sao trong dịp tết người
ta không chơi anh đào như mai, như đào thiên thai?
Ông cười:
- Nếu chơi anh đào như
mai, như đào thiên thai thì anh đào đâu còn kịp nở. Nhà nào cũng chặt ít cành
thì anh đào thành trơ trụi. Có điều nhân câu hỏi, chú mới nghĩ thêm là người ta
không chơi hoa anh đào vì đó là hoa ngoài đường, hoa chung của thành phố. Nhưng
chú đã dùng hoa anh đào trong đám cưới của chú. Lan thử tưởng tượng khung cảnh
từ cổng vào đến hiên nhà đầy màu hồng và lá xanh của mấy chục cành anh đào cao
hơn 2 mét.
Lan nói nhanh:
- Đường lên thiên thai,
chú ạ.
Ông Bình cười:
- Chú không nghĩ được như
Lan mà chỉ nghĩ là cho khách đi qua một vườn anh đào khi vào nhà. Tại sao chú
lại nghĩ đến việc dùng anh đào thì sẽ nói sau, còn trước hết chú nói về cô Như
Mai – Ông chỉ lên bức ảnh treo trên tường: Gia đình chú và gia đình Như Mai
không phải nguyên gốc Đà Lạt mà ở nơi khác đến. Gia đình chú là dân Bắc di cư
vào Nam năm 1954, còn gia đình Như Mai gốc Nha Trang, lên Đà Lạt sau gia đình
chú vài năm. Nhưng đều là gia đình ngụy quân, ngụy quyền theo ngôn ngữ đánh
tráo của đảng cộng Sản Việt Nam, nên chú và Như Mai đã bị chận cửa vào đại học,
sau khi học xong trung học. Do đó, mới 18, đôi mươi đã phải nhập vào đời tìm
sinh kế. Như Mai có một gian hàng bán đồ thủ công mỹ nghệ ở chợ Đà Lạt, còn chú
được trời phú cho sự khéo tay, nên đã tự vẽ kiểu và tự sản xuất đồ mỹ nghệ bằng
gỗ go, loại thông 3 lá Đà Lạt, rồi đem bỏ mối cho những gian hàng bán đồ mỹ
nghệ. Từ việc bỏ mối này mà chú quen biết Như Mai. Có lẽ do nhan sắc, lịch
thiệp và khéo nói nên gian hàng của Như Mai rất đông khách và trở thành một
trung tâm cung cấp đồ mỹ nghệ cho khách hàng từ Sài Gòn, Nha Trang, Phan
Rang... Ông cười: Người làm, người bán, cuối cùng thành người yêu rồi thành vợ
chồng – Ông ngừng lại uống mấy hớp rượu, rồi tiếp: Như Mai có giọng ca thiên
phú thường hay hát mấy bản Ai Lên Xứ Hoa Đào, Bài Thơ Hoa Đào và Tà Áo Tím, gần
giống Lệ Thanh với thuật luyến láy nũng nịu điêu luyện, còn chú biết đàn
guitare nên từ khi thân nhau đến thành vợ chồng chú đã đệm đàn cho Như Mai hát
ở mấy đám cưới người thân hay bạn bè. Từ đó Lan biết vì sao chú đã dùng hoa anh
đào trong ngày cưới.
Lan cười:
- Chú giàu tưởng tượng,
nên Như Mai đã lên thiên thai ở trần thế.
Ông Bình uống hết ly rượu,
rồi đi pha ly khác. Trở lại ghế, giọng ông trầm xuống:
- Sau 2 năm kết hôn, chú
và Như Mai kiếm được một số vàng kha khá, nên đến năm 84 thì tìm đường vượt
biên. Chú và cô đã lên tàu ở một làng cù lao thuộc Cần Thơ. Tàu đi được hơn một
ngày thì gặp tàu hải tặc. Chuyện tàu vượt biên đụng tàu hải tặc Thái Lan thì
chắc Lan đã đọc hay đã nghe dù sanh sau và khi trưởng thành thì thảm kịch vượt
biên đã kết thúc. Bây giờ chú chỉ có thể nói là trên con tàu nhỏ mình hy vọng
đưa mình tới một chân trời mới thì lúc đó đã trở thành một thế giới không thể
đặt tên. Người ta có thể dùng mấy chữ thế giới súc vật để chỉ cho thế giới ấy,
nhưng không trúng, vì con người chưa bao giờ thấy súc vật cười man rợ trước
những dòng máu bắn tung tóe và trước những thân người chưa chết bị hất xuống
biển. Khoảng ba, bốn chục người đàn ông phải nằm cúi đầu trước vợ, con, em mình
trần truồng giữa một bầy thú người tay búa, tay dao. Chúng đập chết người nữ
nào dám chống lại chúng. Chúng chém chết người nam nào dám lao lên liều thân –
Ông cúi xuống nhắm mắt lại, mấy dòng nước mắt chảy dài xuống hai bên má.
Lan chạy vào phòng lấy
chiếc khăn đưa cho ông:
- Lan hiểu chuyện rồi,
đừng kể nữa chú ạ.
- Kể hay không thì cũng
thế thôi – Ông lau nước mắt, rồi nhìn lên bức ảnh Biển Động - Buổi chiều đó với
bầu trời đỏ ối như thế kia, sau khi cướp đoạt vàng, phá máy tàu, chúng bắt theo
khoảng hơn chục phụ nữ, trong đó có Như Mai. Khi chúng kéo Như Mai qua gần chỗ
chú, Mai nhìn chú với vẻ mặt bình thản lạnh lùng. Sự bình thản tới rợn người.
Chú cảm được đó là cái nhìn tuyệt vọng trước sự bất động của chú, trước cái hèn
của chú. Khi hải tặc cắt dây tàu, mở máy lướt đi thì chú mới chợt tỉnh là đã
quá trễ để ân hận. Tại sao chú không dám liều mạng để chết như những người đã
chết? Tại sao khi Như Mai đi ngang trước mặt, chú đã không lao ra kéo Mai nhảy
xuống biển? Chú hèn để tìm cái sống, nhưng sống như thế để làm gì? Trên 20 năm
qua, câu hỏi “Sống để làm gì” đã là một chứng nhân luôn nói với chú về
cái hèn khiếp nhược của mình và chú đã xấu hổ, ân hận về cái hèn này. Từ đó,
chú đã không dám nghĩ đến tình ái, đến những cái đẹp, vì nghĩ đến làm gì nữa
khi mình không dám sống với nó – Ông nhìn lên bức ảnh Biển Động: Ngày đó, chú
đã không dám chết để lỡ một cơ hội cùng chết với Như Mai. Cơ hội đó không còn
nữa, nên chú coi như mình đã chết... Như Mai đã đi vào chân trời kia... Chú cầu
mong nàng đã chết để thoát nợ đời, nợ nhan sắc và xin nàng tha thứ cho một
người đàn ông hèn, chỉ biết nói mà không biết sống..., Biết chết đúng lúc cũng
là biết sống.
Ông ngừng lại, uống cạn ly
rượu, rồi nói:
- Đó là câu chuyện Lan
muốn biết. Thôi khuya rồi, đi ngủ đi.
Nhìn lên bức ảnh Biển Động
một lúc, rồi ông đi lại chiếc piano. Hai bàn tay lướt nhẹ tìm âm thanh của
Serenata. Nhưng khi âm thanh lên tới độ cao nhất thì ông đập tay vào bàn phím,
đứng dậy đi về phòng.
oOo
Lan đứng nhìn qua cửa sổ.
Tấm thảm tuyết phản chiếu ánh đèn đường thành một màu sáng lấp lánh, soi tỏ màn
tuyết mờ mịt trong sân. Ngoài phòng khách, dương cầm vang lên khúc Serenata.
Nàng đang nhập vào âm thanh để cho lòng dịu lại thì một hợp âm bùng lên phá vỡ
âm thanh rồi im bặt. Lan sao động trước vết thương của ông Bình. Từ tuần sau
thì nàng sẽ không còn thấy ông ngồi với ly rượu hay ngồi trước chiếc dương cầm.
Nghĩ đến thảm kịch của ông nàng ứa nước mắt. Một mình trong ngôi nhà cổ, bên
một nghĩa địa, sống với 2 bức ảnh và chiếc dương cầm cho tới chết. Bốn tháng
sống chung, nàng thương và sợ sự cô độc của ông, nhưng ông giữ nguyên một cung
cách coi nàng như cháu, đôi lúc quá xa cách tới độ nàng cảm thấy như ông không
nhìn thấy nàng trong ngôi nhà này. Mấy lần hát cho ông nghe, đứng bên ông, mong
ông ngước lên để nhìn mắt nàng lúc đó, nhưng chỉ thấy hai bàn tay ông nhanh,
chậm chạy trên bàn phím, và cuối cùng ngước lên cười, cầm tay Lan với mấy lời:
Cám ơn Lan. Đã bao lần nàng đã biểu lộ bằng mắt và bằng phục sức cho ông thấy
là nàng thương ông và muốn cho ông hết trước khi đi, nhưng ông thản nhiên xa
cách với ly rượu hay tiếng đàn. Nàng không hiểu tại sao như thế, vì ông với
nàng đâu có bức thành luân lý đạo đức gì để phân cách giữa hai người. Đến đêm
nay thì nàng hiểu, thảm kịch nội tâm của ông đã là bức thành ngăn cách ấy. Từ
đó, Lan có một ước muốn kéo ông ra khỏi tấn thảm kịch.
Lan ngồi xuống chiếc ghế
bành ở cạnh tường, suy nghĩ một lúc rồi đứng dậy đi sang phòng ông. Khi Lan đẩy
cửa bước vào, ông nằm trên giường nhìn ra, rồi ngồi dậy:
- Lan còn muốn hỏi điều gì
nữa?
Lan đến bên giường, ngồi
xuống trước ông:
- Lan không hỏi chú điều
gì nữa mà muốn gánh bớt tấn thảm kịch của chú bằng hồn và thân thể của Lan. Đời
người ngắn lắm, mươi, mười lăm năm nữa chú thành ông già và Lan cũng bắt đầu đi
vào tuổi già. Đã không chết được thì phải sống. Tại sao để phí thời gian của
nguồn sống ngắn ngủi ấy – Nàng nhìn vào mắt ông trong ánh đèn ngủ: Chú sống cô
độc với 2 bức ảnh và đàn Bài Thơ Hoa Đào để gọi hồn Như Mai chừng đó thời gian
là đã quá đủ. Lan sẽ thay Như Mai hát chú nghe, đưa tay đón chú về và khoác tay
chú đi trên bờ hồ những ngày lộng gió – Nàng vuốt hai bàn tay vào hai má ông -
Những ngày mưa bão, những đêm bão tuyết chú sẽ nghe tiếng Lan hát chớ không chỉ
có tiếng dương cầm, sẽ thấy Lan đi lại với tiếng cười chớ không còn sự cô tịch
của ngôi nhà cổ với tuyết lạnh bên ngoài, sẽ thấy Lan là người thật với mái tóc
dài đứng bên dương cầm chớ không phải là bức ảnh hong tóc vô tri bất động đã
chiếm hết cuộc đời của chú – Nàng vòng tay ôm cổ ông - Người ta nói: Thời gian
hàn gắn mọi vết thương, nhưng thời gian đã bất lực với chú, vì thế Lan sẽ thay
thời gian xóa mờ vết thương cho chú. Lan kính trọng và thương chú – nàng buông
cổ ông, nằm bật ra trên nệm trắng – Sao lại phải sống khổ như thế, tỉnh lại đi,
thân thể Lan đây – Cùng với lời nói, nàng dướn người kéo váy lên đến tận cổ.
Dưới ánh đèn ngủ, ông Bình
nhìn hai đùi trắng mở rộng... mắt mờ dần theo cơn bão đang nổi lên... và Như
Mai trong chiếc áo tả tơi vừa bước vừa nhìn ông dưới bầu trời đỏ ối... Ông mở
mắt lớn nhìn lên rồi xuống giường, nhìn hai mắt Lan, môi run run: Cám ơn Lan,
cám ơn chân tình của Lan, nhưng đã bao nhiêu năm... Không nói được hết lời, ông
bước ra khỏi phòng. Chừng 10 phút sau, Lan nghe tiếng dương cầm với Serenata,
Clair de Lune, rồi Bài Thơ Hoa Đào, Ai Lên Xứ Hoa Đào... Nàng ngồi dậy nhìn hai
đùi mình, rồi để nguyên chiếc váy mỏng quấn quanh cổ, nằm sấp lại, vùi mặt vào
gối và cảm được là tiếng đàn đang đưa nàng về một nơi bình an.
oOo
Ông Bình đang uống trà thì Lan trong chiếc robe màu xanh lợt, tóc xõa phủ vai từ trong phòng bước ra, đến ngồi
bên ông:
- Chú, Lan vừa gọi điện
thoại báo cho John biết là Lan xin hủy vụ làm giấy tờ kết hôn ngày mai.
Bỏ tách trà xuống bàn, ông
Bình ngạc nhiên:
- Tại sao vậy? Mất bao
nhiêu thời gian vất vả, rồi bỗng chốc bỏ đi.
Lan nhìn vào mắt ông:
- Lan không thể xa chú,
không thể để chú sống một mình trong ngôi nhà này.
- Cám ơn Lan. Còn John nói
sao?
- Anh ấy nói là không hiểu
tại sao vì trên một năm tìm hiểu, hứa hẹn, rồi tới ngày cuối cùng thì bỏ. Lan trả lời là cám ơn
John đã đáp ứng việc Lan đi tìm chồng với tình cảm chân thật. Nhưng sau những
đêm tra vấn lại mình, Lan mới nhận rõ là Lan cần một người chồng Việt Nam, và
xin John tha thứ cho việc đã làm xúc phạm tình cảm của John – Lan chờ ông lên
tiếng, nhưng ông vẫn trầm ngâm, nên nói: Tại sao Lan lại ngớ ngẩn như vậy. Đã
tới được một nơi yên ấm để trú ẩn lại còn muốn đi đâu. Lan ở lại đây với tiếng
đàn để phá vỡ sự yên lặng của ngôi nhà này. Không đi đâu nữa.
Ông Bình đặt tay vào má
Lan:
- Không muốn đi thì ở đây
với chú.
Lan choàng tay, gục mặt
vào lòng ông, khóc oà. Ông yên lặng nhìn hai bờ vai Lan rung lên từng hồi, rồi
nước mắt trào ra, từng giọt nhỏ xuống mái tóc dài phủ kín đôi vai. Khi bờ vai
Lan bớt rung, ông lấy tay áo chùi mặt, nhìn ra ngoài trời. Tuyết vẫn đang rơi
* Chu
Tấn.
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire