· Tại sao chủ nghĩa Tư bàn - kinh tế thị trường thất bại? Tạo ra khoảng cách giàu nghèo ngày càng cách
xa ra…
· Một Chủ nghĩa dung hòa trong tương lai, một trật tự chính trị - kinh tế -
văn hóa mới nhằm ổn định trật tự xã hội rất cần thiết cho tương lai toàn cầu.
· Việt Nam hiện đang nằm trong thế chiến lược của tòan cầu hóa và nằm trong
gọng kềm Tư bản - Xã hội cần phải vượt thoát, cần chuyển hóa chủ nghĩa xã hội
theo định hướng kinh tế thị trường thành một chủ nghĩa dân tộc qua những nét
văn hoá đặc thù của dân tộc.
Phần I - Hoa Kỳ Trước Sự Thất Bại Của Tiến trình Toàn Cầu Hóa
1 - Mục tiêu căn bản của chủ nghĩa tư bản là gì?
Chủ nghĩa tư bản thường được coi là một hệ thống kinh tế trong đó các chủ
thể tư nhân sở hữu và kiểm soát tài sản theo lợi ích của họ, và cung cầu tự do
định giá trên thị trường theo cách có thể phục vụ lợi ích tốt nhất của xã hội.
Sản xuất hàng hóa và dịch vụ dựa trên cung và cầu trên thị trường chung - được
gọi là nền kinh tế thị trường - chứ không phải thông qua kế hoạch hóa tập trung
- được gọi là nền kinh tế kế hoạch hoặc nền kinh tế chỉ huy. Đặc điểm cơ bản của
chủ nghĩa tư bản là động cơ tạo ra lợi nhuận.
Từ định nghĩa trên, thử xét xem, Hoa Kỳ có phải là nước tư bản không?
Hoa Kỳ là một nền kinh tế hỗn hợp, thể hiện các đặc điểm của cả chủ nghĩa
tư bản và chủ nghĩa xã hội. Một nền kinh tế hỗn hợp như vậy bao hàm quyền tự do
kinh tế khi xử dụng vốn, nhưng nó cũng cho phép chính phủ can thiệp vì lợi ích
công cộng, hay ảnh hưởng đấn an ninh quốc gia. Đây là một hình thức của chủ
nghĩa xã hội.
2 - Các vấn đề của chủ nghĩa tư bản qua kinh tế thị trường.
Sự hiện diện của chủ nghĩa tư bản đã kéo dài hàng thế kỷ qua, từ đó, chúng
ta có thể đánh giá và hình dung ra được những vấn đề trong việc thực thi chính
sách kinh tế thị trường ở nhiều quốc gia khác nhau và điển hình nhứt có thể nói
là Hoa Kỳ, một quốc gia thể hiện rõ rệt chính sách trên.
Tuy nhiên, nhiều nhà kinh tế học chỉ trích các khía cạnh của chủ nghĩa tư bản
và chỉ ra nhiều vấn đề sai sót trong việc áp dụng chính sách kinh tế thị trường.
Tóm lại, chủ nghĩa tư bản có thể gây ra: - Bất bình đẳng, - Kinh tế không ổn định,
- Quyền lực độc quyền, - Chủ nghĩa ngắn hạn, - Thiệt hại môi trường, - Tính bất
động, - Tính độc quyền thị trường trong đó chỉ có một người mua.
PHOTO 002
2a. Bất bình đẳng
Lợi ích của chủ nghĩa tư bản hiếm khi được phân phối một cách công bằng. Sự
giàu có có xu hướng tích lũy vào một phần nhỏ dân số. Điều này có nghĩa là nhu
cầu đối với hàng hóa xa xỉ thường bị giới hạn ở một phần nhỏ lực lượng lao động.
Bản chất của chủ nghĩa tư bản có thể khiến sự bất bình đẳng giàu/nghèo này tiếp
tục gia tăng. Điều này xảy ra vì một vài lý do.
Của cải được thừa kế. Các nhà tư bản có thể truyền tài sản của họ cho con
cái của họ. Do đó, chủ nghĩa tư bản không gây ra bình đẳng về cơ hội, nhưng những
người sinh ra trong đặc quyền có nhiều khả năng làm ăn tốt hơn vì được giáo dục
tốt hơn, được nuôi dạy và thừa hưởng của cải.
Lãi từ tài sản. Nếu các nhà tư bản có thể mua tài sản - trái phiếu, giá
nhà, cổ phiếu, họ thu được tiền lãi, tiền thuê và cổ tức. Họ có thể xử dụng số
tiền thu được để mua thêm tài sản và của cải - tạo ra hiệu ứng số nhân của cải.
Những người không có của cải bị bỏ lại phía sau và có thể thấy giá nhà tăng
nhanh hơn lạm phát.
Nhà kinh tế học Thomas Piketty đã viết một cuốn sách có ảnh hưởng "
Capital in the Twenty First Century" - Tư bản trong thế kỷ XXI, trong
đó nhấn mạnh yếu tố này của chủ nghĩa tư bản làm gia tăng bất bình đẳng. Theo
nguyên tắc chung, Picketty cho rằng sự giàu có tăng nhanh hơn sản lượng kinh tế.
2b. Kinh tế không ổn định
Chủ nghĩa tư bản dựa vào thị trường tài chính - cổ phiếu, trái phiếu và thị
trường tiền tệ nhưng thị trường tài chính có xu hướng bùng nổ và phá sản. Trong
thời kỳ bùng nổ, cho vay và niềm tin tăng lên, nhưng thị trường thường bị cuốn
theo bởi "sự phóng đại bất hợp lý" (irrational exuberance) khiến
tài sản tăng đột biến về giá trị. Tuy nhiên, sự bùng nổ này có thể nhanh chóng
chuyển sang sụp đổ khi tâm lý thị trường thay đổi. Những sự sụp đổ thị trường
này có thể gây ra suy thoái kinh tế, suy thoái và thất nghiệp. Ở nhiều thời điểm
khác nhau, chủ nghĩa tư bản đã phải trải qua những cuộc suy thoái kéo dài (những
năm 1930), thời kỳ thất nghiệp hàng loạt và mức sống giảm sút.
2c. Quyền lực độc quyền
Trong thị trường tự do, các
công ty thành công có thể đạt được quyền lực độc quyền. Điều này cho phép họ
tính giá cao hơn cho người tiêu dùng. Những người ủng hộ chủ nghĩa tư bản cho rằng chỉ có
chủ nghĩa tư bản mới cho phép tự do kinh tế. Tuy nhiên, quyền tự do của một
công ty độc quyền có thể bị lạm dụng và người tiêu dùng bị mất vì họ không có sự
lựa chọn. Ví dụ, trong các ngành như nước sinh hoạt hàng, hoặc ngành cung cấp
điện, vốn là độc quyền tự nhiên, người tiêu dùng không có lựa chọn nào khác
ngoài việc trả giá cả do công ty cung cấp chỉ định. Ở Mỹ, vào thế kỷ 19, các
công ty độc quyền như Standard Oil đã mua lại các đối thủ của ngành dầu hỏa nhỏ
hơn và sau đó biến thành độc quyền (monopoly).
2d. Chủ nghĩa ngắn hạn
Bản chất của chủ nghĩa tư bản là thưởng lợi nhuận. Hệ thống tư bản có thể tạo
ra động lực cho các nhà quản lý theo đuổi lợi nhuận hơn các quyết định có thể tối
đa hóa phúc lợi xã hội. Ví dụ, các công ty đang xử dụng lý thuyết về sự phân biệt
giá cả để tính giá cao hơn cho những người tiêu dùng có tiền. Điều này có ý
nghĩa từ quan điểm tối đa hóa lợi nhuận. Việc theo đuổi động cơ lợi nhuận đã
khuyến khích một số công ty luật quyết liệt theo đuổi các yêu cầu kiện tụng. Điều
này đã tạo ra một xã hội nơi chúng ta dành nguồn lực để bảo vệ bản thân khỏi bị
kiện.
2e. Thiệt hại môi trường
Trong các nền kinh tế tư bản, có sự can thiệp hạn chế của chính phủ và sự
phụ thuộc vào thị trường tự do. Công ty có thể sản xuất quá mức và tiêu thụ quá
mức những nguyên liệu dành cho sản xuất và năng lượng xử dụng bừa bãi. Từ đó,
có thể gây ra các tác động có hại cho môi trường. Điều này có thể dẫn đến chi
phí kinh tế nghiêm trọng do ô nhiễm, trái đất nóng lên, mưa axit, mất các loài
quý hiếm. Thế hệ tương lai phải gánh chịu.
Trong thị trường tự do, các yếu tố sản xuất được cho là có thể dễ dàng chuyển
từ lĩnh vực không có lãi sang một ngành mới có lợi nhuận. Tuy nhiên, trong thực
tế, điều này khó hơn nhiều. Ví dụ. một người nông dân thất nghiệp không thể bay
đến một thành phố lớn và tìm một công việc mới. Anh ta có liên quan địa lý với
nơi sinh ra mình; anh ta có thể không có kỷ năng phù hợp cho công việc. Vì vậy,
trong các xã hội tư bản, chúng ta thường thấy những thời kỳ thất nghiệp thường
kéo dài ra.
2g. Tính độc quyền thị trường trong đó chỉ có một người mua - Monopsony
Độc quyền là sức mạnh thị trường trong việc xử dụng các yếu tố sản xuất. Ví
dụ, các công ty có thể có quyền lực độc quyền trong việc sử dụng lao động và trả
lương thấp hơn. Điều này cho phép các công ty có lợi nhuận cao hơn nhưng có thể
có nghĩa là người lao động không được chia xẻ cùng mức tiền thu được với chủ sở
hữu vốn. Điều nầy giải thích tại sao với quyền lực độc quyền ngày càng tăng,
chúng ta đã thấy những giai đoạn tăng trưởng lương thực tế trì trệ trong khi lợi
nhuận của các công ty tăng lên (2007-17 ở Anh và Mỹ).
3. Chính sách KInh tế Trung Cộng hiện tại.
Trung Cộng đang đóng một vai trò ngày càng lớn trong nền kinh tế thế giới.
Đây là một trong những quốc gia phát triển nhanh nhất thế giới và là nước xuất
cảng lớn nhứt hiện nay. TC cũng là nước nhận viện trợ và đầu tư nước ngoài đáng
kể và là nước đi vay lớn trên thị trường vốn quốc tế.
Sự hội nhập của TC vào trật tự kinh tế quốc tế hiện tại đặt ra những khó
khăn lớn cho phần còn lại của thế giới. Những vấn đề này bao gồm việc đưa thị
trường hỗn hợp vào nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung của TC vào Hiệp định
chung về Thuế quan và Thương mại - General Agreement on Tariffs and Trade -
GATT, thích ứng với sự cạnh tranh từ mặt hàng xuất cảng lao động của họ, khuyến
khích cải cách theo hướng thị trường hơn nữa và đáp ứng nhu cầu vốn quốc tế của
nước này. Nhưng sự tham gia của TC vào nền kinh tế toàn cầu cũng mang lại một
phần nào nhiều cơ hội quan trọng cho thương mại, đầu tư và hợp tác quốc tế nhằm
thúc đẩy sự thịnh vượng và ổn định của thế giới.
Từ đó TC đã tiếp tục trên con đường tăng trưởng nhanh chóng, do đó mở rộng
các thách thức về chính sách và cơ hội cho các đối tác thương mại khác. Và cho
đến nay, TC ngang nhiên trở thành một mối nguy cho nền kinh tế tòan cầu bằng
nhiều phương pháp lũng đoạn trong đó chính sách “Một vòng đai, Một con đường”
hiên đang là một thách đố cho toàn cầu nhứt là Hoa Kỳ.
4. Suy thoái 2020 sẽ thay đổi luật chơi của chủ nghĩa tư bản toàn cầu?
Qua cơn đại dịch Covid Wuhan, hầu hết các quốc gia trên thế giới đếu đang
lâm vào tình trạng suy thoái. Và tình trạng nầy sẽ càng thấy rõ ràng hơn qua
năm 2021, nhiều công ty lớn nhỏ sẽ lần lược đóng cửa hay sa thải bớt công nhân
vì tình trạng sản xuất chậm lại.
Trong bối cảnh toàn cầu hóa trì trệ vì đại dịch, nhiều công ty đa quốc gia
sẽ phải hoạt động thu hẹp lại ở tầm mức quốc gia, không thể thu được lợi thế
như trước kia qua mô hình kinh tế toàn cầu. Và cuộc suy thoái toàn cầu làn nầy
sẽ thay đổi tất cả luật chơi của tư bản
chủ nghĩa qua thị trường kinh tế biến động.
Thử hỏi xem Ai đúng? Ai sai?
· Thế giới tư bản bảo rằng Trung Cộng sai lầm khi áp đặt chủ nghĩa xã hội
qua kinh tế tập trung làm cho xã hội Trung Hoa xáo trộn.
· Thế giới Cộng sản cho rằng chủ nghĩa tư bản du nhập vào qua chủ thuyết lợi
nhuận làm mất cân bằng chính trị - king tế của Trung Cộng.
· Các nước Cộng sản lại cho rằng Trung Cộng SAI là do Chủ nghĩa Tư bản (tất
cả chỉ vì lợi nhuận, nhưng thủ lĩnh đã núp dưới chiêu bài tự do, dân chủ để dễ
thống trị).
Nhưng chúng ta không quên cái gốc chánh yếu của TC là tư tưởng và bản chất
Đại Hán, Thiên tử của loài người. Chính vì vậy mà hiện nay đã xuất hiện rất nhiều
“con đường tơ lụa” đang được khai triển toàn cầu nhằm thống trị thế giới! Sự
suy suy thái toàn cầu hiện nay do đại dịch Covid Wuhan sẽ là chất xúc tác ảnh
hưởng mạnh mẽ lên bước đường thống trị của TC.
Vì vậy, các quốc gia trên thế giới cần tạm dừng các tranh chấp cục bộ, và
phải hợp lực để triệt tiêu ý chí thống trị của TC và kéo con Rồng hoang tưởng
trở về gia nhập vào cộng đồng chung trong tương lai không xa.
Nguyên giám đốc Bảo tàng Quốc gia về Lịch sử Tự nhiên Pháp nhấn mạnh là:
“Loài người không thể phá hủy được sự sống, bởi các biểu hiện của sự sống sẽ vẫn
tồn tại, cho dù loài người có không còn nữa. Biến đổi khí hậu khiến tình hình
càng trở nên khó khăn hơn. Và «Giải pháp duy nhất» là: ‘tái hòa giải nền kinh tế
mới, được cân nhắc một cách kỹ lưỡng, với thiên nhiên’.
Vì vậy, luật chơi toàn cầu phải thay đổi:
·Thay đổi để không tạo ra những xung đột quân sự xuyên quốc gia chẳng đặng
đừng;
· Thay đổi để không tạo ra những cuộc khủng hoảng kinh tế vùng có thể gây
xáo trộn lên toàn cầu.
Nếu làm được hai điều trên, thiết nghĩ chủ nghĩa tư bản sẽ lần lần điều chỉnh
mức lợi nhuận tối đa, mang lại cân bằng cho nhiều tầng lớp dân chúng trong quốc
gia và đưa đến sự ổn định xã hội.
Và, Hoa kỳ là một Hợp chủng quốc, không có nguồn gốc của một dân tộc nào cả,
do đó có thể làm đại diện để điều chỉnh cuộc chơi trên hướng đến vận hội mới
cho toàn cầu.
5 . Kết luận
Hiện tại, nền kinh tế Trung Cộng có lớn hơn Mỹ không?
Qua sự đo lường bằng những tính toán kinh tế phức tạp, Quỹ Tiền tệ Thế giới
- IMF ngày 15/10/2020 đã đánh giá cho thấy
nền kinh tế Trung Cộng lớn hơn 1/6 so với Mỹ (24,2 nghìn tỷ US$ so với 20,8
nghìn tỷ US$ của Mỹ).
Như vậy, liệu Trung Cộng có vượt Mỹ trở thành siêu cường hay không?
Dựa trên sự khác biệt về tốc độ tăng trưởng của hai nước trong hai thập kỷ
qua, một số nhà kinh tế dự báo GDP của TC sẽ vượt Mỹ vào khoảng năm 2030. Nhưng
thực tế không thể thể hiện qua những con số vô tình, mà cần phản cứu xét vào
nhiếu yếu tố của xã hội Trung Hoa. Câu trả lời là…không bao giờ, ít nhứt trong
vài thập kỷ nữa.
Tuy nhiên, Hoa Kỳ cần phải thấy những vấn đề trên và đại dịch Covid Wuhan sẽ
thay đổi tất cả chính sách kinh tế cổ điển nhằm thích ứng trước tình trạng hiện
tại nếu không muốn mất đi vai trò lãnh đạo thế giới…
Chủ nghĩa tư bản qua chính sách kinh tế thị trường đã thất bại qua tiến
trình toàn cầu hóa, đã đến lúc HK cần phải điều chỉnh chính sách kinh tế -
chính trị như đã đề nghị trong bài viết trước đây “Trật tự thế giới sẽ đi về
đâu?” như sau:
" Giải pháp Kinh tế: Giải pháp
cho các chính sách kinh tế quốc gia tùy thuộc vào việc cải cách các định chế
chính trị của từng nước và tạo ra một cung cách uyển chuyển thích hợp cho từng
quốc gia và từng chủng tộc. Tôn trọng mỗi định hướng phát triển quốc gia nhằm ứng
hợp với việc bảo vệ môi trường chung thế giới trong điều kiện cá biệt của từng
nước một chính là giải pháp tối ưu cho toàn cầu, tránh được việc gây ảnh hưởng
hay xâm nhập vào nội bộ của nước khác. Điều nầy là một điều kiện tiên quyết
trong việc tôn trọng hỗ tương với nhau dù có là nước lớn hay nước nhỏ. Sống
chung bình đẳng và an bình là một trật tự cần thiết cho toàn cầu.
Giải pháp Chính trị: Sau khi TC đàn áp bạo lực các cuộc biểu tình ủng hộ
dân chủ trên Quảng trường Thiên An Môn vào tháng 6 năm 1989, TT Bush (cha) vừa
mới nhậm chức (20/1/1989) đã ban hành ngay một số biện pháp chống lại sự vi phạm
nhân quyền của TC. Mỹ đình chỉ trao đổi chính thức cấp quốc gia với CHND Trung
Hoa, và áp đặt một số biện pháp trừng phạt kinh tế. Tuy nhiên, Bush đã phản ứng
một cách ôn hòa khi cố gắng tránh một sự đổ vỡ lớn vì có ý định dùng TC làm
nhân tố chủ chốt để chống lại Liên Sô. Do đó, một số trừng phạt kinh tế đã được
hủy bỏ nhưng TC vẫn nằm trong chính sách cấm vận của Hoa kỳ. Sau đó Liên Sô sụp
đổ năm 1991.
Nhưng khi sang đến thời TT Clinton, mọi sự đổi khác, và đã chấm dứt lịnh cấm
vận vào tháng 1, 2001. Chỉ vài tháng sau đó chấp nhận cho TC gia nhập vào WTO với
suy nghĩ là:”một khi TC tiếp cận kinh tế thị trường sẽ lần lần chuyển hóa và
xóa bỏ kinh tế chỉ huy”. Đây chính là một sai lầm lớn của Hoa Kỳ và Tây phương,
để rồi vô hình chung khi vừa thay thế một thế giới lưỡng cực với Liên Sô năm
1992, trở thành một thế giới lưỡng cực mới với TC, và người anh em thù hận
(enemy brother) Nga!
Và chính sai lầm chính trị nầy làm cho thế giới đang đứng trước cơn xáo trộn
trật tự toàn cầu tệ hại hơn, và đại dịch covid Wuhan hiện nay đã làm tăng sự
xáo trộn lên đến cực điểm. Trách nhiệm của TT Clinton cùng với sự tiếp tay của
TT Obama làm cho tình thế ngày càng trầm trọng thêm và có thể nói, TC đã áp đặt
ảnh hưởng chính trị lên hầu hết các quốc gia đang phát triển qua sức mạnh kinh
tế của họ là do chính sách ngoại giao-chính trị sai lầm của cả hai đời Tổng thống
Hoa Kỳ, tức 16 năm dài, biến TC thành cường quốc kinh tế thứ hai sau Mỹ mà
thôi.
Vì vậy, việc đánh gục kinh tế của TC, xé tan “lục địa Trung Hoa” để trở về
các quốc gia ban đầu như Mông - Hồi - Mãn - Tạng - Hán sẽ là một việc tối cần
thiết cho Hoa Kỳ và Tây phương vực dậy trật tự mới cho thế giới. Không còn giải
pháp nào khác cả!"
Có được như trên, thế giới có thể sẽ bước vào một vận hội mới trong thập kỷ
nầy.
Mong lắm thay!
* Mai Thanh Truyết
Houston 10/1/2021
Aucun commentaire:
Enregistrer un commentaire